چگونه گرسنگی را کنترل کنیم؟
اهمیت کنترل گرسنگی : دانستن و درک علم گرسنگی و سیری و فرآیندهای مربوط به آن به کارشناسان تغذیه کمک می‌کند تا به مراجعان خود بیشتر کمک کنند.وقتی افراد می‌خواهند وزن کم کنند، حس گرسنگی که به آنها فشار وارد می‌کند، مانع از موفقیت آنها میشود. وقتی آنها میزان کالری‌های دریافتی خود را کاهش می‌دهند، بدن‌شان غذای بیشتری طلب می‌کند. پژوهشی که در سال ۲۰۰۷ در امریکا انجام شد، نشان داد که در حدود دوسوم امریکایی‌ها رژیم دارند. در این بررسی، دو نفر از هر سه نفر افرادی که رژیم داشتند، گفتند حس گرسنگی آنها را وادار به شکستن رژیم می‌کند و ۵۶ درصد هم عنوان کردند که لحظاتی بوده که از گرسنگی در حال مرگ بوده‌اند.
بت هوبریچ، متخصص تغذیه و مدیر اجرایی انجمن کنترل کالری، می‌گوید: «گرسنگی مهمترین دلیل برای خوردن است. اگر افراد نتوانند برای غلبه بر گرسنگی سبک زندگی‌شان را در کوتاه‌مدت تغییر دهند، نمی‌توانند در بلندمدت این کار را بکنند».
حس گرسنگی یکی از مهمترین حس‌های انسان است و یکی از حیاتی‌ترین مکانیسم‌های بقا برای انسان‌های نخستین بوده است که او را به شکار و انبار کردن غذا وادار می‌کرده تا زنده بماند. در حال حاضر که چاقی بسیار شایع است، پژوهش‌های بسیاری در زمینه حس گرسنگی و اشتها انجام میشود. این مطالعات درباره جنبه‌های گوناگونی چون ژنتیک، تنظیم‌های هورمونی، رفتار، روان‌شناسی و رژیم غذایی بحث می‌کند. پژوهشگران روی موضوعات گوناگونی کار می‌کنند؛ از نوروپپتیدهای تنظیم‌کننده اشتها و عوامل ژنتیکی در افراد چاق گرفته تا رفتارهای غیراجتنابی و اثرات غذاها بر تحریک حس گرسنگی و آنها امیدوارند که بتوانند علت گرسنه شدن را دریافته و به روش‌هایی برای غلبه بر آن دست یابند.
قدرت کنترل گرسنگی
آیا شما ارزش قدرت کنترل گرسنگی در کاهش وزن را دست کم گرفته‌اید؟ اگر اینطور است بدانید که بسیاری از افراد می‌کوشند به هر نحو که شده این قدرت را به دست بیاورند و گرسنگی‌شان را کنترل کنند. بسیاری از فرآورده‌هایی که در بازار هستند و به لاغر شدن کمک می‌کنند نیز براساس همین اصل ساخته شده‌اند. فرآورده‌های رژیمی که برای «کنترل اشتها» ساخته شده‌اند، اغلب دارای ویتامین B،
کرومیوم، چای سبز، ریشه زنجفیل، عصاره پوست انگور، عصاره هسته انگور و گیاه شوید هستند.
بعضی دیگر از متخصصان، رژیم غذایی حاوی فرآورده‌های گیاهی و غذاهای ارگانیک را در کاهش حس گرسنگی موثر می‌دانند. کارشناسان دیگری هم هستند که آروماتراپی را راهی برای کنترل اشتها و کاهش حس گرسنگی می‌دانند.
کارشناسان عقیده دارند که در زمینه رژیم‌های کم کالری و فرآیند کنترل گرسنگی و کاهش اشتها اشتباهات فراوانی وجود دارد. مراجعان می‌خواهند بدانند که چه چیزی افزایش وزن را سبب میشود تا با حذف آن عامل، وزن کاهش یابد؛ ولی، هیچ فرمول معجزه‌آسایی برای کاهش وزن وجود ندارد.
دانش گرسنگی
گرسنگی را به عنوان میلی قوی برای غذا خوردن تعریف می‌کنند و سیری زمانی است که شما حس کنید شکم‌تان پر شده و دیگر نمی‌توانید غذا بخورید. وضعیت بدن شما زمانی ثبات پیدا می‌کند که بین میزان انرژی دریافتی و میزان انرژی مصرف شده تعادلی برقرار باشد. دانشمندان درک کرده‌اند که پشت فرآیند برقراری تعادل بین دریافت انرژی و مصرف انرژی فرآیندی فیزیولوژیک وجود دارد. این سیستم فیزیولوژیک از یک سری سیگنال‌هایی درست شده که عمل نقل و انتقال و هدایت پیام‌ها را به عهده دارد. یک دسته سیگنال‌هایی که اطلاعات را به دستگاه عصبی‌مرکزی می‌برند و یک سری سیگنال‌ها که پیام‌ها را از مغز به عضلات و دیگر ارگان‌های بدن می‌رسانند. بدن برای اینکه از گرسنه بودن ما اطمینان حاصل کند، به مسیرهای بیوشیمیایی بسیاری تکیه دارد. هورمون‌هایی هستند که میل به شروع غذا خوردن یا دست کشیدن از آن را تنظیم می‌کنند.
سیگنال‌ها به وسیله نورون‌های خارجی و مغز، مانند هیپوتالاموس و قشر مخ تقویت می‌شوند. سیگنال‌های تقویت شده نوروپپتیدهای مرکزی را تنظیم می‌کنند که آنها غذاخوردن و مصرف انرژی را در کنترل دارند. بیشتر اوقات، این تعادل بین مصرف انرژی و دریافت انرژی، وزن بدن را تنظیم می‌کند؛ ولی، محققان بر این باوراند که حس ما برای خوردن با وجود منابع فراوان غذا که حاضر است، افزایش می‌یابد.
دکتر جوان سالوین، متخصص تغذیه و استاد بخش علوم غذایی و تغذیه دانشگاه مینه‌سوتا که روی اثرات وجود غذا بر حس سیری تحقیق کرده، می‌گوید: «فرآیندهای گوناگونی در بدن هستند که بر اشتها اثر می‌گذارند. بدن می‌خواهد سطح دریافت و مصرف انرژی را متعادل نگه دارد و شما نمی‌توانید با تلقین به خود که گرسنه نیستید، بدنتان را گول بزنید چون بدن بر شما غلبه خواهد کرد.
اگر بدنتان احساس گرسنگی نکند، زنده نخواهید ماند».
اشتها به غیر از اینکه متأثر از هورمون‌ها و نوروپپتیدهاست از عوامل دیگری نیز تاثیر می‌پذیرد. در دسترس بودن غذا، احساسات و توانایی لذت بردن از غذا همگی بر اشتها تاثیر می‌گذارد. مطالعات نشان داده که افزایش میزان کالری دریافتی که ناشی از افزایش خوردن غذاها و نوشیدنی‌هاست، باعث میشود که به تدریج حجم غذا و نوشیدنی مصرفی فرد هم افزایش یابد.
دکتر سالوین می‌گوید: «غذا بسیار پیچیده است و سیری هم فرآیندی است که درک آن به سادگی میسر نیست. وقتی به مفهوم گرسنگی فکر می‌کنیم، مردم همه یک چیز را می‌خواهند؛ ولی، لازم است به تک‌تک افراد جدا بپردازیم. گرسنگی یک تکه از پازل کاهش وزن است. ما به دلایل بسیاری می‌خوریم. اگر فقط به دلیل گرسنگی، غذا بخوریم، دیگر چاق نخواهیم شد؛ ولی، بیشتر از ما در بسیاری مواقع دلیل خوبی برای غذا خوردن نداریم. غذا می‌خوریم تا آرامش پیدا کنیم یا در مهمانی‌ها زیاده‌روی می‌کنیم.
دکتر رضا اطمینانی
متخصص تغذیه اصفهان
دکتر رضا اطمینانی با ارائه روش های اصولی در تغذیه و میزان و نحوه غذا خوردن افراد می تواند نقش مهمی در رسیدن افراد به سلامت جسمی و روحی داشته باشد.
جهت مشاهده پیج اینستاگرام دکتر رضا اطمینانی پزشک متخصص تغذیه و رژیم درمانی اصفهان کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی :
مکمل‌ها برای مدیریت پوکی استخوان
