صبحانه سالم برای کودکان
مغز و بدن کودکان به‌سرعت در حال رشد است؛ از‌این‌رو، خوردن صبحانه سالم برای تأمین انرژی آنها پس از خواب شب، ضروری است. بااین‌حال، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کودکان و نوجوانان صبحانه نمی‌خورند. خیلی از کودکان دوست دارند صبحانه‌شان را در مهد کودک بخورند؛ بنابراین تهیه یک صبحانه خوب برای مهد کودک آنها بسیار مهم است. در ادامه این مطلب، با چند ایده سالم و ساده صبحانه برای مهد کودک بچه‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.
مواد اولیه مغذی برای تهیه صبحانه‌های مختلف
تخم‌مرغ
تخم مرغ از مهمترین اجزای بسیاری از صبحانه‌هاست. این ماده غذایی به‌راحتی آماده میشود. تخم‌مرغ سرشار از پروتئین‌های باکیفیت و سایر مواد مغذی است. و می‌توان آن را به‌راحتی با سایر مواد غذایی ترکیب کرد. پروتئین‌های تخم‌مرغ تأثیر ویژه‌ای بر رشد کودکان دارند. این پروتئین‌ها به رشد عضلات و بافت‌های مختلف کمک می‌کنند. تخم‌مرغ در مقایسه با غلات، کودک را به‌مدت طولانی‌تری سیر نگه می‌دارد. همچنین زرده تخم‌مرغ منبعی غنی از آنتی اکسیدان هایی مانند لوتئین و گزانتین است که برای سلامت چشم و مغز بسیار مفیدند.
براساس مطالعه‌ای بر روی کودکان ۸ و ۹ساله، افرادی که از غذاهای سرشار از لوتئین استفاده می‌کنند، سطح لوتئین موجود در شبکیهٔ چشم‌شان بیشتر است. همچنین لوتئین بالا در رژیم غذایی، بر روی عملکرد تحصیلی کودکان نیز مؤثر است. دانش‌آموزانی که لوتئین بالاتری دریافت می‌کنند. در درس‌های ریاضی و املا عملکرد بهتری دارند.
غلات کامل
اصطلاح غلات کامل برای غلاتی به کار می‌رود که هر سه قسمت غله (گیاهک، سبوس و آندوسپرم) را داشته باشند. از جملۀ این غلات می‌توان به برنج قهوه ای، گندم کامل، جو دوسر، کینوآ، ذرت خوشه‌ای و ارزن اشاره کرد. غلات کامل از غلات فرآوری‌شده بسیار سالم‌تر هستند. زیرا فیبر، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی بیشتری دارند. مصرف بیشتر این محصولات فواید بسیاری برای کودکان دارد. در ارتباط با این موضوع، یک مطالعهٔ ۹ماهه بر روی کودکان ۹ تا ۱۱سالهٔ دارای اضافه‌وزن انجام شد. در نتیجۀ این مطالعه مشاهده شد کسانی که هر روز ۳ وعده از غذاهای دارای غلات کامل استفاده می‌کنند، شاخص تودهٔ بدنی، دور کمر و درصد چربی پایین‌تری نسبت به دیگران دارند.
میوه‌ها و سبزیجات
میوه‌ها و سبزیجات سرشار از مواد مغذی هستند؛ اما متأسفانه بسیاری از کودکان و حتی بزرگ‌سالان، آنها را در مقادیر توصیه‌شده مصرف نمی‌کنند. بسته به سن افراد، مقدار توصیه‌شدهٔ مصرف میوه‌ها و سبزیجات ۱٫۵ تا ۴ فنجان و میوه‌ها ۱ تا ۲٫۵ فنجان در روز است. اگر به‌دنبال مقیاس وزنی برای این مقادیر هستید. باید بدانید که این مقادیر بسیار متغیرند. مصرف زیاد میوه‌ها و سبزیجات از عادات تغذیه‌ای سالم در کودکان محسوب میشود. در یک مطالعه بر روی دانش‌آموزان ۱۶ تا ۱۷ساله مشاهده شد مصرف بیشتر سبزیجات با کاهش فشار خون و سطح کلسترول ارتباط مستقیمی دارد. همچنین مصرف میوه‌ها توانست به کاهش شاحص تودهٔ بدنی آنها کمک کند.
ایده‌هایی برای صبحانه سالم برای کودکان مهد کودک
۱. مافین تخم‌مرغ و سبزیجات
تهیه این مافین ترفند خوبی برای خوراندن سبزیجات به کودکان است. این مافین را می‌توانید به‌راحتی درست و حمل کنید. برای تهیهٔ مافین تخم‌مرغ و سبزیجات باید تخم‌مرغ، نمک و فلفل سیاه را در کاسه‌ای ترکیب کنید؛ سپس به انتخاب خودتان مقداری سبزی ساطوری‌شده به آن اضافه کنید؛ سپس این مخلوط را در ظرف‌های مخصوص مافین، که کمی چرب کرده‌اید، بریزید. بگذارید تا این ترکیب به‌مدت ۱۲ تا ۱۵ دقیقه در دمای ۴۰۰ درجهٔ فارنهایت (۲۰۰ سانتی‌گراد) بپزد.
۲. بلغور جو دوسر (اوت‌میل)
یکی از راه‌های مناسب برای تهیهٔ این صبحانه، خیساندن بلغور جو دوسر از شب قبل است؛ سپس براساس سلیقه کودک‌تان می‌توانید مواد موردعلاقه‌اش را به آن اضافه کنید. برای تهیهٔ این صبحانه، یک‌چهارم فنجان (۲۶ گرم) جو دوسر را با نصف فنجان (۱۲۰ میلی‌لیتر) شیر ترکیب کنید. درنهایت می‌توانید بر روی آن از مغزها، نارگیل رنده‌شده، دانه چیا و میوه تازه یا خشک استفاده کنید. بهتر است به‌جای پختن جو دوسر، آن را از شب قبل با شیر ترکیب کنید و بگذارید در یخچال بماند تا نرم شود.
۳. بلغور جو دوسر پخته‌شده
پس از اینکه این صبحانه سالم تهیه‌شده از غلات و میوه‌ها را آماده کردید، می‌توانید آن را در طول هفته نگهداری کنید و کم‌کم به کودک‌تان بدهید.
برای تهیه این صبحانه مواد زیر را در یک کاسه با هم ترکیب کنید:
۲ فنجان (۲۰۸ گرم) بلغور جو دوسر؛
۲ عدد تخم‌مرغ هم‌زده؛
۳ فنجان (۷۰۰ میلی‌لیتر) شیر؛
۲ قاشق چای‌خوری (۱۰ میلی‌لیتر) وانیل؛
شکر قهوه‌ای؛
انواع میوه یخ‌زده یا تازه.
ابن ترکیبات را در سینی فری که کمی چرب کرده‌اید ریخته و به‌مدت ۴۵ دقیقه در دمای ۳۵۰ درجهٔ فارنهایت (۱۸۰ سانتی‌گراد) بپزید.
۴. هریسه ذرت خوشه‌ای و گلابی
ذرت خوشه‌ای از غلات بدون گلوتن با بافتی شبیه به مغزهاست. برای تهیهٔ این غذا ذرت خوشه‌ای را با شیر ترکیب کنید و بر روی آن گلابی برش‌شدهٔ تازه یا میوه‌های دیگر بریزید.
۵. هریسه کینوآ و کدوحلوایی
کینوآ از غلات بدون گلوتنی است که به‌سرعت آمادهٔ مصرف میشود. کدو حلوایی سرشار از ویتامین A است؛ به همین دلیل، این صبحانه سرشار از این ویتامین است. برای تهیه هریسه کینوآ و کدوحلوایی، یک بخش کینوآ را با دو بخش شیر مخلوط کنید. وقتی به حرارت جوش رسید، شعله را کم کنید و بگذارید با حرارت ملایم به‌مدت ۱۰ دقیقهٔ دیگر بپزد. سپس به آن مقداری کدوحلوایی، دارچین و مقداری جوز هندی اضافه کنید و به‌مدت ۵ دقیقه بر روی حرارت ملایم قرار بدهید. قبل از مصرف، بر روی آن مقداری مغز خردشده، شکر قهوه‌ای و نارگیل رنده‌شده بریزید.
۶. کوکی صبحانه موز و کره بادام‌زمینی
کوکی صبحانه شبیه به مافین است و می‌تواند مقدار بیشتری غلات کامل به رژیم غذایی کودک‌تان اضافه کند.
برای تهیه این صبحانه به ترکیبات زیر نیاز دارید:
یک فنجان (۱۰۴ گرم) جو دوسر.
سه‌چهارم فنجان (۹۰ گرم) آرد کامل گندم.
کمی نمک.
یک قاشق چای‌خوری (۵ میلی‌لیتر) عصاره وانیل.
نصف فنجان (۱۱۵ گرم) موز رسیدۀ پوره‌شده.
یک‌چهارم فنجان (۵۹ میلی‌لیتر) شربت افرا.
دو قاشق غذاخوری (۳۲ گرم) کره بادام‌زمینی.
این ترکیبات را با هم مخلوط کنید. فر را به دمای ۳۲۵ درجهٔ فارنهایت (۱۶۵ سانتی‌گراد) برسانید. این مخلوط را به ۱۲ تا ۱۵ کوکی تقسیم کنید و آنها را با کفگیر به‌آرامی صاف کنید. سپس به‌مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را بپزید تا کاملا سفت و طلایی بشود. پس از اینکه کوکی‌تان خنک شد، آن را نگهداری و مصرف کنید.
۷. تُست توت‌فرنگی با پنیر ریکوتا
این صبحانه به‌طور همزمان چند گروه از مواد مغذی را در بر می‌گیرد. برای تهیهٔ این صبحانه، کافی است بر روی نان تست تهیه‌شده از غلات کامل، پنیر ریکوتا و برش‌هایی از توت‌فرنگی بگذارید.
۸. موز نصف‌شده همراه با مخلفات
برای تهیه این صبحانه، یک موز را از وسط نصف کنید. سپس بر روی آن ماست یونانی، برش‌هایی از توت‌فرنگی، غلات کامل و مغز بریزید تا صبحانه سالم برای کودکان داشته باشید.
۹. سیب پخته مزه‌دارشده
وسط سیب را خالی کنید؛ سپس در آن مقداری کره، یک قاشق پُر جو دوسر و مقداری دارچین بریزید. آن را به‌مدت ۵ ساعت در آرام‌پز بپزید تا نرم شود. در نهایت، برای افزایش میزان پروتئین، مقداری ماست یونانی بر روی آن بریزید.
۱۰. پارفه ماست و میوه‌های بِری
برای تهیه این صبحانهٔ مقوی، بر روی ماست یونانی مقداری از میوه‌های بری (مانند تمشک، توت‌فرنگی و…) و مقداری غلات کامل بریزید. این صبحانه مقوی دارای چندین گروه از مواد مغذی است.
۱۱. تُست آووکادو، خیار و گوجه‌فرنگی
برای تهیه این صبحانه، مقداری آووکادوی له‌شده را بر روی نان تست تهیه‌شده از غلات کامل بمالید. سپس بر روی آن برش‌های گوجه‌فرنگی و خیار بریزید تا یک صبحانهٔ مقوی و دل‌پذیر داشته باشید.
صبحانه‌های نوشیدنی
شاید برخی از کودکان مصرف نوشیدنی‌ها را به غذا ترجیح بدهند. اسموتی‌های صبحانه راهی آسان برای گنجاندن یک وعده غذایی کامل در یک نوشیدنی هستند. همچنین با این روش می‌توانید مقدار بیشتری میوه‌ها و سبزیجات را در رژیم غذایی کودک‌تان بگنجانید. در یک مطالعه بر روی نوجوانان، استفاده از اسموتی میوه‌ها به‌عنوان صبحانه در مدرسه، این نتیجه را داشت: دانش‌آموزانی که میزان میوهٔ مصرفی‌شان به اندازهٔ مقدار نیاز روزانه بود، از ۴٫۳٪ به ۴۵٫۱٪ رسیدند.
بااین‌حال، یک مطالعهٔ دیگر نشان داد مصرف نوشیدنی‌های میوه‌ها و سبزیجات (به‌جای غذا) می‌تواند موجب افزایش وزن شود؛ بنابراین باید حواس‌تان به حجم نوشیدنی کودک‌تان نیز باشد. برای تهیه یک اسموتی صبحانه سالم، از مقدار کمی میوه یخ‌زده یا تازهٔ بدون‌شکر استفاده کنید. سپس به آن یک مشت سبزیجات برگ‌سبز، یک قاشق کرهٔ مغزها برای تأمین چربی‌های سالم و مقداری شیر یا ماست یونانی اضافه کنید. همچنین برای افزایش پروتئین می‌توانید مقداری از حبوبات پخته‌شدهٔ نرم نیز به آن اضافه کنید.
۱۲. اسموتی موز، شکلات و کره بادام‌زمینی
برای تهیه این اسموتی، یک موز یخ‌زده را با یک اسکوپ کره بادام‌زمینی، یک قاشق غذاخوری (۷٫۵ گرم) پودر کاکائوی بدون شکر و شیر ترکیب کنید. و به‌کمک غذاساز به حالت نوشیدنی دربیاورید.
۱۳. اسموتی توت‌فرنگی و کره بادام‌زمینی
برای تهیه این اسموتی، توت‌فرنگی یخ‌زده بهترین گزینه است. توت‌فرنگی را با مقداری کره بادام‌زمینی و شیر ترکیب کنید و در غذاساز بریزید تا این اسموتی خوشمزه آماده شود.
۱۴. اسموتی میوه‌ها و سبزیجات یونیکورن (اسب تک‌شاخ)
برای تهیه این اسموتی سالم و رنگارنگ، از نوشیدنی کفیر (سرشار از پروبیوتیک) و انواع میوه‌ها و سبزیجات استفاده کنید.
برای ایجاد لایه‌هایی مانند رنگین‌کمان، هر ماده را جداگانه آماده کنید و در لیوان بریزید. سپس یک نی را به‌آرامی در لیوان بچرخانید تا حالت چرخشی در اسموتی ایجاد شود.
۱۵. اسموتی پرتقال خامه‌ای
این اسموتی سرشار از ویتامین C است. این ویتامین برای تقویت دستگاه ایمنی ضروری است. همچنین پتاسیم موجود در این اسموتی به تأمین الکترولیت بدن‌تان کمک می‌کند و پروتئین آن برای عضلات مفید است.
برای تهیهٔ این اسموتی، مواد زیر را در غذاساز مخلوط کنید:
نصف یک موز یخ‌زده.
یک پرتقال کوچک و پوست آن.
۱ قاشق چای‌خوری (۵ میلی‌لیتر) عصارهٔ وانیل.
نصف فنجان (۱۲۰ میلی‌لیتر) آبِ پرتقال؛
نصف فنجان (۱۵۰ گرم) ماست یونانی وانیلی.
۱۶. اسموتی کاسه‌ای ماست یونانی.
اسموتی کاسه‌ای یک صبحانهٔ دل‌چسب است. برای تهیه این اسموتی، اسموتی غلیظ را در یک کاسه بریزید. و روی آن را با میوه‌ها، مغزها و دانه‌ها پر کنید. برای تهیه پایهٔ این اسموتی، ماست یونانی گزینه‌ای عالی است.
دکتر رضا اطمینانی
متخصص تغذیه اصفهان
دکتر رضا اطمینانی با ارائه روش های اصولی در تغذیه و میزان و نحوه غذا خوردن افراد می تواند نقش مهمی در رسیدن افراد به سلامت جسمی و روحی داشته باشد .
جهت مشاهده پیج اینستاگرام دکتر رضا اطمینانی پزشک متخصص تغذیه و رژیم درمانی اصفهان کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی :
رژیم غذایی مناسب برای رفع دردکمر
مصرف بیش از اندازهٔ میوه مضر است؟
رژیم غذایی پراز چربی و افسردگی
مواد غذایی انرژی‌زا برای رفع خستگی
