ویتامین E در تغذیه سالمندان

ویتامین E در تغذیه سالمندان

نقش های مهم ویتامین E :

برای اینکه با نقش های مهم و ویژه ویتامین E آشنا بشید و بتدا لازم است با سارکوپنی آشنا بشید!

سارکوپنی چیست?

سارکوپنی یک بیماری پیش رونده است که با کاهش توده و قدرت عضلانی خود را نمایان می‌کند.

بروز این بیماری مرتبط با افزایش سن می‌باشد به طوری که شروع آن در دهه ۵۰ زندگی رخ می‌دهد.

سارکوپنی به دلیل اختلال در تحریک عصبی عضلانی، انتقال پیام‌های عصبی در الیاف عضلات اسکلتی وکاهش ظرفیت بازسازی عضلات می‌باشد.

بر اساس گزارشات منتشر شده توسط مطالعات انجام شده بر سارکوپنی در اروپا، فرد مبتلا به سارکوپنی دارای ویژگی‌های زیر می‌باشد:

کاهش توده عضلانی: بیش از دو انحراف معیار (بیش از ۵ درصد) در مقایسه با افراد جوان ۱۸-۳۹ ساله هم جنس و هم نژاد

کاهش قدرت عضلانی: قدرت عضلانی کمتر از ۳۰ کیلوگرم در مردان و کمتر از ۲۰ کیلوگرم در زنانکاهش توانایی ورزشی: سرعت راه رفتن کمتر از یک متر بر ثانیه در مردان و کمتر از ۰.۸ متر بر ثانیه در زنان

ویتامین E. و سارکوپنی

سارکوپنی به طور کامل قابل پیشگیری نمی‌باشد، اما آگاهی نسبت به تغییرات استخوانی وعضلانی وابسته به سن می‌تواند باعث بهبود کیفیت زندگی افراد شود.

مطالعات اخیر پیشنهاد کرده‌اند که ویتامین E. به صورت توکوفرول‌ها و توکوتری انول‌ها دارای نقش کلیدی در سلامت استخوان، عضلات و روند بیماری سارکوپنی می‌باشد.

مطالعات حاضر نشان داده‌اند که اشکال مختلف ویتامین E، توکوفرول‌ها و توکوتری انول‌ها (آلفا، بتا، گاما و دلتا) به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی اختلالات عضلانی وابسته به سن را کاهش می‌دهد و از طریق بازسازی عضلات منجر به بهبود سارکوپنی می‌گردد.

توکوتری انول‌ها از این جهت با توکوفرول‌ها متفاوت هستند که دارای زنجیره جانبی غیر اشباع می‌باشند.

مطالعات تجربی بر روی انسان‌ها نشان داده‌اند که ویتامین E. دارای اثرات مثبتی بر تکثیر، تمایز، بقا و بازسازی میوبلاست‌ها (سلول‌های سازنده عضلات)، عملکرد میتوکندری ها، توده عضلانی، انقباض ماهیچه‌ای و ظرفیت فعالیت ورزشی داشته باشد.

همچنین چندین مطالعه نشان داده‌اند که با افزایش سطح توکوفرول سرمی، قدرت عضلانی نیز افزایش می‌یابد (ارتباط مثبت).

مکانیسم‌های اثر ویتامین E. بر سارکوپنی

ویتامین E. به دلیل خاصیت آبگریزی خود به فراوانی درغشای میتوکندری‌ها یافت می‌شود. ازدیاد رادیکال‌های آزاد اکسیژن در این محل باعث تخریب غشا‌ها می‌گردد.

اگر ویتامین E. به مقدار کافی در غشای سلول‌های عضلانی وجود داشته باشد، عضلات قادر به ترمیم خود پس از صدمه می‌باشند.

α-توکوفرول باعث افزایش دفاع آنتی اکسیدانی، کاهش اکسیداسیون، مهار استرس اکسیداتیو، تولید و کاهش تجزیه پروتئین‌ها می‌شود.

همچنین می‌تواند میزان پراکسید هیدروژن (نشانگر استرس اکسیداتیو) و تجزیه پروتئین‌ها را کاهش دهد و از طرفی آنتی اکسیدان‌هایی شامل گلوتاتیون و آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز را نیز افزایش می‌دهد.

یک ساعت قبل از فعالیت ورزشی، مکمل یاری با α-توکوفرول با کاهش فعالیت آنزیم‌های کراتین کیناز، لاکتات دهیدروژناز و همچنین کاهش فاکتور نکروز توموری آلفا، اینترلوکین ۱۰ و ۶، میزان آسیب سلولی را کاهش می‌دهد.

توکوتری انول‌ها می‌توانند اختلالات عملکرد میتوکندری‌ها را بهبود بخشند و ظرفیت تحمل ورزشی را افزایش دهند.

همچنین توکوتری انول می‌تواند استفاده گلیکوژن توسط کبد را بهبود بخشد و سطوح افزایش یافته اسید لاکتیک را کاهش دهند.

از طرفی دیگر مشخص شده است که توکوتری انول موجود در روغن پالم می‌تواند میزان تکثیر میوبلاست‌ها (سلول‌های سازنده عضلات) را افزایش دهد.

منابع ویتامین E.

توکوفرول‌ها در اکثر مواد غذایی یافت می‌شوند شامل روغن پالم، سبوس برنج، گندم، روغن‌های گیاهی (ذرت، سویا، آفتاب گردان، کنجد)، روغن بادام زمینی، کره کاکائو، دانه‌ها و آجیل (گردو و بادام زمینی) که بیشتر به شکل الفا و گاما توکوفرول‌ها می‌باشند.

توکوتری انول‌ها با غلظت کمی در مواد غذایی محدود شامل روغن پالم، غلات صبحانه، گندم، روغن گیاه نخل اره‌ای، جو، جو دوسر وسبوس یافت می‌شوند.

مکمل‌های ویتامین E توکوفرول‌ها به صورت مولتی ویتامین (α- توکفرول) و محصولات آرایشی (صابون، کرم و محصولات سلامت مو) وجود دارند که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌نمایند.

به طور کلی از توکوتری انول‌ها برای تولید مکمل به ندرت استفاده می‌شود.


دکتر رضا اطمینانی

متخصص تغذیه و رژیم درمانی در اصفهان

کانال تلگرام: @dretminani

مواد غذایی مفید برای بیماران سرطانی

مواد غذایی مفید برای بیماران سرطانی

سس‌های گوجه فرنگی نه تنها از محتوای بالای ویتامین C بهره می‌برند،

بلکه گوجه‌فرنگی به از بین بردن مزه بد دهان در برخی از بیماران مبتلا به سرطان که دوره شیمی درمانی را می‌گذرانند، کمک می‌کند.

سس‌های گوجه‌فرنگی که بدون ادویه هستند را مصرف کنید. اگر دارای زخم‌های دهانی هستید از مصرف گوجه‌فرنگی پرهیز کنید.

گوشت بدون چربی مرغ و بوقلمون هضم آسانی دارد،

در شرایطی که از محتوای بالای پروتئین نیز سود می‌برید.

گوشت بدون چربی مرغ یا بوقلمون انتخاب بهتری نسبت به گوشت قرمز محسوب می‌شود.

گوشت قرمز ممکن است موجب افزایش التهاب شده و به شکل‌گیری بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی منجر شود.

ماهی چرب اسیدهای چرب امگا۳ زیادی دارند که می‌تواند به قوی نگه داشتن عضلات کمک کند.

همچنین، ویتامین B12 که بدن برای تولید گلبول‌های قرمز به آن وابسته است.

و ویتامین D که عنصری کلیدی برای سلامت استخوان‌ها محسوب می‌شود،

از دیگر مواد مغذی موجود در ماهی‌های چرب هستند.

زنجبیل با حالت تهوع که یکی از عوارض جانبی شیمی درمانی و برخی داروهاست، مقابله می‌کند.

اضافه کردن زنجبیل تازه رنده شده به غذاها یا چای ممکن است،

به تسکین حالت تهوع که به‌طور کامل توسط داروهای ضدتهوع از بین نرفته است،

کمک کند.


دکتر رضا اطمینانی

متخصص تغذیه و رژیم درمانی در اصفهان

کانال تلگرام: @dretminani

 

آیا مصرف نوشابه و فست‌فود در بیماران سرطانی مضر است؟

آیا مصرف نوشابه و فست‌فود در بیماران سرطانی مضر است؟

گاهی برخی بیماران در طول شیمی درمانی می‌پرسند ما هوس کرده‌ایم نوشابه و یا فست فود بخوریم.

آیا اتفاقی می افتد.

باید به این بیماران گفت هیچ اتفاقی نمی‌افتد عملا بیماری که شش یا هفت ماه است شیمی درمانی می‌کند،

دلش می خواهد از زندگی‌اش لذتی هم ببرد.

آنچه که مهم است این است که مصرف یک یا دوبار در طول درمان ایرادی ندارد. اما به طور کلی به این بیماران باید آموزش داد.

که این مواد غذایی به لحاظ دارا بودن نمک که تشدید «ادم» می‌کند و چربی‌ها و کالری بالایی که دارد بهتر است محدود شود.

بیماران از چغندر، لبو و هویج در رژیم غذایی‌شان استفاده کنند و نوشیدنیهایی که،

شکر و قندهای مصنوعی دارند باید محدود شوند و آموزش دهیم برخی نوشیدنی‌های صنعتی را از رژیم غذایی‌شان حذف کنند و از میوه و آبمیوه طبیعی استفاده شود.

افرادی که شیمی درمانی می‌کنند عوارض مختلفی مانند تهوع، استفراغ و یبوست و حتی اسهال و مشکلات خواب و پوستی که رایج است دارن

که برای هریک از این‌ها می‌توان توصیه‌هایی داشت.