بررسی ریزمغذی‌ها در رژیم غذایی زنان مبتلا به PCOS
در مطلب دیگری از سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به رژیم غذایی برای کنترل تنبلی تخمدان و اهمیت کالری و ترکیب درشت مغذی‌ها در رژیم غذایی زنان مبتلابه PCOS پرداختیم. در این نوشته به اهمیت ریزمغذی‌ها در رژیم غذایی زنان مبتلابه PCOS میپردازیم. تا پایان همراه ما باشید.
روی: دخالت عنصر روی در بلوغ جنسی و عملکرد غدد جنسی به اثبات رسیده است. روی یک عنصر حیاتی برای بدن است که در ساختمان بیش از ۳۰۰ نوع آنزیم حضور دارد.
نقش روی در ارتباط با ساختمان انسولین، سنتز، ذخیره‌سازی، ترشح و عملکرد آن نیز شناخته‌شده است. محققان تأثیر کمبود روی در مقاومت انسولینی، عدم تحمل گلوکز و کاهش ترشح انسولین را که در صورت تداوم کمبود روی منجر به دیابت میشود، بررسی کرده‌اند و حتی مکمل یاری روی در برخی مطالعات توانسته حساسیت انسولینی را در بیماران دیابتی نوع ۲ بهبود ببخشد.
با توجه به نقش مقاومت انسولینی در علت‌یابی بیماری PCOS، بررسی‌ها نشان‌دهنده‌ی آن است که در زنان مبتلابه این سندروم، دریافت روی از رژیم غذایی، پایین‌تر از زنان سالم است. لذا در این بیمار توصیه به افزایش مصرف غذاهای غنی از روی همچون غذاهای دریایی و آجیل توصیه میشود تا به کاهش عوارض متابولیکی ناشی از مقاومت انسولینی در این بیماران کمک کند.
اسیدهای چرب امگا ۳:
محققان پیشنهاد کرده‌اند که PCOS همچون بسیاری از بیماری‌های مزمن، یک وضعیت التهابی خفیف در بدن است که با افزایش سطح فاکتورهای التهابی همراه است. اثرات ضدالتهابی اسیدهای چرب امگا ۳ در مطالعات متعدد و در بیماری‌های مختلف به اثبات رسیده است و حتی کمبود دریافت این اسیدهای چرب در ایجاد بسیاری از بیماری‌های مزمن نقش دارد.
توجه به این نکته نیز قابل‌توجه است که شیوع اختلالات افسردگی و خلقی در زنان مبتلابه PCOS به‌طور قابل‌توجهی بالاتر از زنان دیگر است که اختلالات هورمونی حاضر در این بیماری می‌تواند یکی از دلایل این مشکلات باشد. شایان‌ذکر است که کمبود اسیدهای چرب امگا ۳ در رژیم غذایی بیماران مبتلابه افسردگی (فارغ از سایر اختلالات)، در اکثر مطالعات دیده‌شده است. بررسی‌های رژیم غذایی در زنان مبتلابه PCOS نیز، مؤید دریافت کمتر منابع غذایی امگا ۳ در این زنان در مقایسه با سایر زنان است.
اسیدهای چرب امگا ۳ اثرات مطلوبی بر سطح لیپیدهای سرمی و انسولین و حساسیت به آن در زنان مبتلابه PCOS دارد. لذا در این زنان توصیه به مصرف منابع غذایی این اسیدهای چرب، همچون روغن ماهی، کلزا، کاتن، ماهی‌های همچون ماهی آزاد، ساردین، تون، قزل‌آلا، گردو، سویا و تخم‌مرغ (البته با رعایت اعتدال) میشود که علاوه بر اثرات مفید در تخفیف علائم بیماری، در بهبود علائم افسردگی و خلقی در این زنان نیز سهیم است.
منیزیم
منیزیم دومین یون داخل سلولی در بدن انسان ازنظر فراوانی است و در بیش از ۳۰۰ واکنش آنزیمی در بدن دخیل است. کمبود منیزیم در ارتباط با بیماری‌های متابولیکی همچون دیابت نوع ۲، چاقی، سندروم متابولیک، مقاومت انسولینی، اختلالات چربی و بیماری‌های قلبی-عروقی است. منیزیم نقش مهمی در تنظیم قند خون و متابولیسم انسولین ایفا می‌کند.
انسولین نیز بر غلظت منیزیم خون به‌طور متقابل تأثیر می‌گذارد.
تا جایی که مکمل یاری با منیزیم در مطالعات، بهبود مقاومت انسولینی را در پی داشته. و منجر به کاهش خطر دیابت، اختلالات چربی خون، پرفشاری خون و التهاب بدن میشود. دریافت منابع غذایی این عنصر مهم و حیاتی نیز در میان زنان مبتلابه PCOS پایین گزارش‌شده است. سبوس گندم و برنج و جو، بادام، مغزها، بذر کتان و دانه‌های کنجد، تخم کدو و هندوانه و آفتابگردان، سبزی‌های سبز برگ تیره، دانه سویا، مو ز و ماهی منابع خوب منیزیم در رژیم غذایی هستند.
کلسیم و ویتامین D
کلسیم و ویتامین D، دو عامل کمک‌کننده در بهبود مشکل مقاومت انسولینی هستند که اکثر زنان مبتلابه PCOS با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند. شرایط جغرافیایی اکثر مناطق کشورمان و الگوی نادرستی که در تغذیه‌ی زنان در پیش‌گرفته شده (که البته به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر این الگوی غذایی در حال تغییر و بهبود است) زنان ایرانی را در معرض کمبود دریافت کلسیم و ویتامین D از رژیم غذایی قرار داده است.
هرچند منبع عمده‌ی تأمین ویتامین D بدن، نور بی‌واسطه‌ی آفتاب و سنتز ویتامین D از کلسترول موجود در زیرپوست است اما دریافت مواد غذایی غنی‌شده با ویتامین D هم می‌تواند تا حدی این کمبود را جبران کند.
کمبود کلسیم در PCOS
از طرفی منابع غذایی غنی از کلسیم نیز در رژیم غذایی زنان مبتلابه PCOS کمتر از زنان دیگر دیده میشود. دریافت کم کلسیم و ویتامین D حتی می‌تواند. در اختلالات خلقی و افسردگی معمول در زنان مبتلابه PCOS دخیل باشد.کلسیم و ویتامین D نقش‌های بیولوژیک مرتبط با یکدیگر در بدن دارند. و جذب کارای کلسیم مرهون حضور مقادیر کافی ویتامین D در بدن است.
منابعی همچون لبنیات، ماهی، کلم، لوبیا، شیر سویا، شلغم، بادام، پرتقال، انجیر و سبزی‌ها با برگ‌های سبز تیره، می‌توانند. تأمین‌کننده‌ی کلسیم در رژیم غذایی این زنان باشند.