دکتر رضا اطمینانی

جدول ۴- مقدار فیبر موجود در حبوبات

حبوبات مقدار مصرف مقدار کل فیبر (گرم)

لپه پخته ۲/۱ لیوان ۸

عدس پخته ۲/۱ لیوان ۸/۷

لوبیا سیاه پخته ۲/۱ لیوان ۵/۷

لوبیا قرمز پخته ۲/۱ لیوان ۳/۶

جدول ۵- مقدار فیبر موجود در مغزها و دانه ها

مغزها و دانه ها مقدار مصرف مقدار کل فیبر (گرم)

بادام ۳۰ گرم ۵/۳

بادام هندی ۳۰ گرم ۹/۰

فندق ۳۰ گرم ۷/۲

پسته ۳۰ گرم ۳

گردو ۳۰ گرم ۹/۱

بادام زمینی ۳۰ گرم ۴/۲

تخم کدو ۳۰ گرم ۳

دانه چیا ۲ قاشق غذاخوری ۸

تخم شربتی ۲ قاشق غذاخوری ۱۴

مطالعه بیشتر:

راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی

تاثیر رژیم کتوژنیک بر افسردگی

تاثیر قرص های افسردگی بر چاقی و لاغری

۱۰آبانآبان ۱, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

بررسی تاثیر قرص های افسردگی بر چاقی و لاغری

افزایش وزن یکی از عارضه های مصرف داروهای ضد افسردگی است، و بر مبنای یافته های برخی منابع ۲۵ درصد افرادی که داروهای ضد افسردگی استفاده می‎کنند با افزایش وزن روبه رو می‌شوند. در این نوشتار سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به بررسی تاثیر قرص های افسردگی بر چاقی و لاغری خواهیم پرداخت.

داروهای ضد افسردگی (Antidepressant) داروهایی هستند که برای درمان افسردگی اساسی و بیماری‌هایی مانند: افسرده‌خویی، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواس فکری- عملی، اختلال خوردن، دردهای نوروپاتیک(عصبی) و در برخی موارد، قاعگی دردناک، خروپف، میگرن، اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی، وابستگی و اختلال خواب به استفاده می شوند.

یافته ها

افزایش وزن یکی از عارضه های مصرف داروهای ضد افسردگی است، و بر مبنای یافته های برخی منابع ۲۵ درصد افرادی که داروهای ضد افسردگی استفاده می‎کنند با افزایش وزن روبه رو می‌شوند.

محققان به طور کامل از این موضوع آگاهی ندارند که چرا داروهای ضد افسردگی در برخی مصرف کنندگان باعث افزایش وزن می‎شوند. یک نظریه وجود دارد که هم متابولیسم و هم میزان گرسنگی ممکن است با مصرف این داروها تغییر کند.

واکنش‌های مربوط به داروهای ضد افسردگی خاص در میان افراد متفاوت است، عارضه برخی از آنها بیشتر از برخی دیگر آنها است. داروهای ضد افسردگی بر روی سروتونین مغز تاثیر می‌گذارند. سروتونین باعث کنترل اشتها اضطراب و خلق می‌شود. این تغییرات ممکن است باعث افزایش علاقه به غذاهای پرکربوهیدرات همچون نان، ماکارونی، و انواع دسرها را افزایش دهند. وقتی مردم به افسردگی دچار می شوند، اشتهای آنها تحت تأثیر قرار می‎گیرد.

مطالعه بیشتر : تاثیر رژیم کتوژنیک بر افسردگی

در بعضی مردم، این تغییرات باعث افزایش اشتها و گرسنگی می‌شود. که ممکن است ناشی از آن باشد که وقتی داروهای ضد افسردگی بر فرد تأثیر می‎کنند. اشتهای معمول برخی افراد افزایش می یابد و این باعث افزایش وزن آنها می شود.

افسردگی می‎تواند به خستگی مزمن و عدم فعالیت منجر شود. و فقدان فعالیت جسمانی می‎تواند به افزایش وزن بینجامد. یعنی فردی که بر اثر عدم تحرک و … چاق شده است که با برگشت فعالیت فرد باعث کاهش وزن فرد شود. پس گاهی اوقات عارضه چاقی به خاطر خود افسرگی است نه عارضه قرص ها و حتی گاهی اوقات افراد فرض می‌کنند که این قرص ها باعث لاغری آنها می شوند در صورتی که ناشی از برگشت فعالیت آنها است.

تحقیقاتی از اثر ضد افسردگی گل محمدی از طریق آزاد کردن موادی که مانند قرص های ضدافسردگی عمل می کنند. در جریان است و نشان داده که گل محمدی تاثیر گذار است ولی باید تا پایان این تحقیقات صبر کرد.

برخی داروها بیشتر از سایر ایجاد چاقی می کنند، داروهای ضد افسردگی معرفی شده که بیشتر از سایرین احتمال دارد باعث افزایش وزن شوند.

ضد افسردگی‎های سه‎ حلقه ‎ای (TCAs):

داروهای ضد افسردگی سه‎ حلقه‌ای که جزو اولین دارو های ضدافسرگی هستند. این داروها امروزه استفاده زیادی ندارند چون عارضه افزایش وزن در آنها بسیار مشهود است.

تحقیقات نشان داده افرایش وزن این داروها باعث قطع دارو توسط بسیاری از مصرف کنندگان شده است. به هر جهت داروهای ضد افسردگی سه ‎حلقه‎ ای می‎توانند به ویژه در افرادی که به سایر درمان‌‏ها پاسخ نمی‎دهند مؤثر باشند.

مثال‎هایی از این دارو ها: آمی‌تریپ‎تیلین، آموکساپین، دسی‌پرامین، دوکسی‎پین، ایمی‎پرامین نورتریپتیلین، پروتریپتیلین.

مهار کننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs):

یکی دیگر از داروهای ضد افسردگی هستند که با نسل‎های جدیدتر داروهای ضد افسردگی جایگزین شده ‎اند. اگرچه این داروها مؤثرند ولی باعث افزایش وزن می شوند و عوارض دیگری نیز دارند. افرادی که از این دارو استفاده می کنند نیاز به تغییر رژیم غذایی خود دارند چون این داروها می‎توانند در صورت مصرف با برخی غذاها و داروها به افزایش فشار خون منجر شوند. با این حال در بعضی افراد که با مصرف داروهای دیگر جواب نمی‌گیرند باعث کاهش و تسکین علایم افسردگی می‎شوند.

انواع این داروها مثل:

ایزوکاربوکسازید، فنلزین، ترانیلسیپرومین. دارویی از این نوع به اسم سلیگیلین (ایمسام)، که نوعی داروی موضعی است. که روی پوست مالیده می‎شود، که با کاهش وزن در بعضی افراد همراه شده.

مهار کننده‎های بازجذب سروتونین:

یکی از رایج‎ترین داروهای تجویزی ضد افسردگی است که با بروز کاهش وزن در استفادۀ کوتاه مدت مرتبط شده ‎اند. اما این داروها در صورت استفاده در درازمدت می‎توانند باعث افزایش وزن گردند.

مثل: سیتالوپرام (سلکسا)، فلوکستین (پروزاک)، پاروکستین، سرترالین (زولافت). افزایش وزن ناشی از این داروها بستگی به زمان مصرف این داروها دارد.

بر اساس مطالعاتی که در سال ۲۰۱۷، روی این دارو ها انجام شد. نشان داد که هنگامی با افزایش وزن در مصرف کننده مرتبط هستند که مصرف کنندۀ آنها درگیر “رفتارهای تغذیه ای ناسالم” مثل خوردن غذاهای مربوط به رژیم غذایی پرکالری، عدم ورزش و استعمال سیگار باشد.

سخن نهایی

داروهای ضد افسردگی درمان بسیار مؤثری برای بسیاری از مردم محسوب می‎شوند و باعث درمان آن ها می شوند. مصرف کنندگان باید بدانند که افزایش ورن به دنبال مصرف داروهای ضد افسردگی در بسیاری موارد خواهد آمد و به این خاطر نباید مصرف آن را ترک کنند. به بیماران توصیه می شود که برای کاهش وزن ناشی از این داروها راه‎هایی مثل تغییرات رژیم غذایی و فعالیت جسمانی بیشتر را شروع کنند.

تحقیقات نشان می دهند که ورزش علاوه بر کاهش وزن می‎تواند باعث بهبود خلق و کاهش افسردگی نیز شود. ورزش علاوه بر کاهش وزن خود درمانی برای افسردگی است. فرد نباید به صورت خودسرانه از داروها یا مکمل‎های کاهش وزن استفاده کند، چون این داروها و مکمل‎ها می‎توانند با داروهای ضد افسردگی تداخل داشته باشند.

مطالعه بیشتر:

راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی

انتخاب تخم مرغ برای صبحانه

۰۷آبانآبان ۱, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

فواید انتخاب تخم مرغ برای صبحانه

تخم مرغ یک صبحانه پرطرفدار است که می تواند مصرف به اندازه آن برای شما مفید باشد. نمودار غذایی جدید «فود کامپس» (Food Compass) سالم‌ترین غذاها برای صبحانه را مشخص کرده است‌. در این نوشتار سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به مزیت های انتخاب تخم مرغ برای صبحانه خواهیم پرداخت.

متخصصان دانشگاه تافتس این نمودار غذایی را به‌ منظور رتبه‌بندی ۸۰۰۰ نوع غذا با امتیاز یک تا ۱۰۰ ایجاد کرده‌اند که امتیاز ۱۰۰، نشانه سالم‌ترین گزینه‌ است. آن‌ها ۵۴ ویژگی مغذی را برای هر غذا بررسی کردند که به ۹ دسته تقسیم می‌شدند: ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر، پروتئین، افزودنی‌ها، مواد شیمیایی گیاهی، مواد فراوری‌شده، چربی‌های خاص و مواد تشکیل‌دهنده غذایی.

مطالعه بیشتر : تاثیر رژیم کتوژنیک بر افسردگی

این متخصصان متوجه شدند هر غذایی که امتیاز بیش از ۷۰ داشته باشد. برای خوردن «خوب» است و از مصرف هر غذایی با امتیاز کمتر از ۳۰ باید اجتناب کرد. در مورد صبحانه، غلات صبحانه در این مقیاس امتیاز ۹۵ را به دست آورد. در حالی‌ که تمشک، آب کرفس، ماهی آزاد خام، آووکادو، لوبیا قرمز، و کلم بروکلی خام امتیاز ۱۰۰ را کسب کردند.

تخم‌مرغ آب‌پز (با پوست یا بدون پوست) فقط ۵۱ امتیاز در این فهرست به دست آورد و غذاهایی مانند نوشابه‌های گازدار، نان سوخاری سفید و مربا و سوسیس فقط یک امتیاز از ۱۰۰ امتیاز را کسب کردند. میانگین امتیاز کلی برای ۸۰۰۰ غذای آزمایش‌شده ۴۳ بود که تنقلات و دسرها کمترین امتیاز را داشتند. میوه‌ها، سبزیجات و حبوبات بالاترین امتیاز را گرفتند و گوشت فقط ۲۵ امتیاز، مرغ ۴۳ امتیاز، و غذاهای دریایی ۶۷ امتیاز کسب کردند.

دکتر رضا اطمینانی را در اینستاگرام دنبال کنید

به نوشته روزنامه ایندیپندنت، دکتر “رناتا میچا”، از نویسندگان این پژوهش گفت: فود کامپس با الگوریتم امتیازدهی‌اش که در دسترس عموم قرار دارد می‌تواند رویکردی دقیق‌تر برای شناساندن گزینه‌های غذایی سالم فراهم کند و به هدایت رفتار مصرف‌کننده، سیاست‌های تغذیه، پژوهش علمی، فعالیت‌های صنایع غذایی و تصمیم‌ها در زمینه سرمایه‌گذاری با توجه به مسائل اجتماعی کمک کند.

مطالعه بیشتر:

راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی

تاثیر رژیم کتوژنیک بر افسردگی

۰۴آبانآبان ۱, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

بررسی تاثیر رژیم کتوژنیک بر افسردگی

در مقالات قبلی به موضوع چگونه رژیم کتوژنیک ممکن است افسردگی را بهبود بخشد پرداختیم. در این نوشتار سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به تاثیر رژیم کتوژنیک بر افسردگی میپردازیم.

از سوی دیگر، رژیم کتوژنیک ممکن است باعث ایجاد علائم افسردگی یا تشدید افسردگی در برخی افراد شود. سازگاری و تطابق با رژیم کتوژنیک ممکن است آسان نباشد و مدیریت و کنترل برخی از علائم اولیه شایع تغییر بدن به سمت کتوز، می‎تواند دشوار باشد. این علائم می‎تواند شامل سردرد، اختلالات خواب، کرامپ عضلانی و خستگی باشد. با این حال، اگر مصرف مایعات و الکترولیت‌ها افزایش یابد، گاهی اوقات علائم برطرف می‎شوند. صرف نظر از این، مواجهه با این علائم ممکن است باعث ایجاد احساس افسردگی در فرد شود.

مطالعه بیشتر : راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی

به علاوه، رژیم غذایی برای اکثر افراد بسیار محدود کننده است و فرد را ملزم می‎کند که از مصرف شکر، نشاسته، حبوبات، میوه‎ها و سبزیجات پر کربوهیدرات اجتناب کند. این محدودیت بیش از حد ممکن است باعث ایجاد احساس افسردگی در فرد شود، اجتناب از غذاهای کربوهیدراتی، ایجاد تغییر قابل توجه و ناگهانی در رژیم غذایی معمولی یا حتی کمبود مواد مغذی می‎تواند علت این موضوع باشد.

عدم دریافت کافی زینک (روی)، منیزیم یا سلنیوم در رژیم غذایی ممکن است در بروز افسردگی تأثیر داشته باشد.
علاوه بر این، مطالعه‎ای بر روی بیش از ۹۰۰۰۰ نفر نشان داد که حذف هر گروه غذایی از رژیم غذایی با بروز افسردگی مرتبط بوده است.
ممکن است انزوای اجتماعی نیز به عنوان علت در نظر گرفته شود. به خصوص اگر بسیاری از دورهمی‎های اجتماعی فرد، حول محور غذا باشد.
اگر فرد اغلب در خانه آشپزی کند تا به رژیم کتوژنیک پای‎بند بماند و به این علت از نظر اجتماعی منزوی‌تر شود، ممکن است دوره‎های افسردگی را تجربه کند.

پس رژیم کتوژنیک می‌تواند محدود کننده و به طور بالقوه از نظر اجتماعی منزوی کننده باشد و مدیریت و کنترل برخی از علائم، به ویژه زمانی که برای اولین بار فرد این رژیم غذایی را شروع می‎کند، ممکن است دشوار باشد. این موضوع ممکن است باعث شود که فرد احساس افسردگی کند.

نکاتی در مورد احساس افسردگی حین رژیم کتوژنیک

مهم است که به یاد داشته باشید بین احساس افسردگی گهگاه و داشتن اختلال افسردگی تفاوت وجود دارد. اینکه گاهی اوقات فرد احساس غمگینی داشته باشد، طبیعی است، اما اگر این احساس بر توانایی فرد برای زندگی عادی تأثیر می‎گذارد، باید از متخصص مربوطه کمک گرفت. اگر فرد احساس می‎کند که رژیم غذایی‎اش باعث ایجاد احساس افسردگی در او می‎شود، زیرا بیش از حد محدود کننده است. عوارض جانبی ناخوشایندی دارد یا باعث انزوای اجتماعی می‎شود، باید آن را متوقف کند. رژیم کتوژنیک تنها رژیم غذایی موفق برای کاهش وزن نیست و می‎توان به کاهش وزن در برنامه‎های غذایی دیگر و کمتر محدود کننده دست یافت. با این حال، اگر از این نوع رژیم غذایی برای کنترل قند خون یا صرع استفاده می‎شود، باید برای راهنمایی بیشتر با متخصصین تغذیه مشورت کرد.

برای ادامه دادن رژیم کتوژنیک چند استراتژی وجود دارد که می‌توان در نظر گرفت

منتظر عوارض اولیه رژیم کتوژنیک باشید

اگر به تازگی رژیم کتوژنیک را شروع کرده‎اید، علائم شما ممکن است به عوارض اولیه کتوژنیک مرتبط باشد. صبور بودن در چند روز اول شروع رژیم و اطمینان از نوشیدن مقدار فراوان مایعات و مکمل حاوی الکترولیت‌ها، انتقال از رژیم عادی به رژیم کتوژنیک را آسان‎تر می‎کند.

بر دریافت پروتئین با کیفیت بالا و سبزیجات تمرکز کنید

اگر به اندازه کافی مواد مغذی مطلوب و مناسب خلق و خو دریافت نمی‎کنید، سعی کنید مواد غذایی با کیفیت بالا را در رژیم غذایی خود بگنجانید. موادغذایی غنی از منیزیم مانند آووکادو، بادام و شکلات تلخ بدون شکر می‎تواند به کنترل علائم افسردگی کمک کنند.

رژیم کتوژنیک دوره‎ای (چرخه کربوهیدرات) را امتحان کنید

این نوع از رژیم کتوژنیک به شما این اجازه را می‎دهد یک روز در هفته کربوهیدرات مصرف کنید، که ممکن است رعایت رژیم غذایی را در دراز مدت بدون حذف کردن غذاهای مورد علاقه خود یا حذف کربوهیدرات آسان‎تر کند.

رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی محبوب برای کاهش وزن و کنترل قند خون است، اما در گذشته برای درمان صرع در نظر گرفته شده بود. همچنین این رژیم می‏تواند اثرات قوی دیگری بر روی مغز داشته باشد و می‌تواند در کنترل اختلالات خلقی نقش داشته باشد. شواهد جدید نشان می‎دهد که رژیم کتوژنیک ممکن است از مسیرهای مختلفی به افسردگی کمک کند. با این حال، ماهیت محدود کننده این رژیم ممکن است باعث شود برخی افراد احساس افسردگی کنند. اگر می‌خواهید رژیم کتوژنیک را برای کاهش علائم افسردگی و کنترل آن امتحان کنید، باید تحت نظر متخصصین تغذیه پیشنهاد و طراحی شود.

مطالعه بیشتر:

راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی

۰۱آبانآبان ۱, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی چیست؟

غذا‌هایی که به شما کمک می‌کنند آهن بیشتری جذب کنید. در حالی که همه آهن رژیم غذایی به یک اندازه جذب نمی‌شود، برخی از مواد غذایی می‌توانند توانایی بدن در جذب آن را تقویت کنند. در این مطلب سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به بررسی راه های افزایش جذب آهن از مواد غذایی خواهیم پرداخت.

غذا‌های سرشار از ویتامین C

ویتامین C باعث افزایش جذب آهن می‌شود. این ویتامین، آهن غیرهم را اسیر و آن را به شکلی ذخیره می‌کند که در بدن راحت‌تر جذب می‌کند. غذا‌های پر ویتامین C شامل مرکبات، سبزیجات برگ تیره، فلفل دلمه‌ای، خربزه و توت فرنگی هستند.

مصرف ۱۰۰ میلی گرم ویتامین C به همراه وعده غذایی، ۶۷ درصد جذب آهن را افزایش داده است. از این رو نوشیدن آب مرکبات یا خوردن غذا‌های دیگر سرشار از ویتامین C در حالی که شما غذا‌های آهن دار مصرف می‌کنید، باعث افزایش جذب بدن می‌شود.

مطالعه بیشتر : رژیم غذایی برای کنترل سندرم تخمدان پلی‎کیستیک

غذا‌هایی با ویتامین A و بتاکاروتن

ویتامین A نقش مهمی در حفظ بینش سالم، رشد استخوان‌ها و سیستم ایمنی بدن دارد. بتاکاروتن یک رنگدانه قرمز – نارنجی است که در گیاهان و میوه‌ها یافت می‌شود و می‌تواند به ویتامین A در بدن شما تبدیل شود.

منابع غذایی خوب بتاکاروتن و ویتامین A شامل هویج، سیب زمینی شیرین، اسفناج، کلم، کدو، فلفل قرمز، طالبی، زردآلو، پرتقال و هلو هستند.

گوشت، ماهی و مرغ

گوشت، ماهی و طیور نه تنها آهن هم را به خوبی جذب می‌کنند، بلکه می‌توانند جذب فرم هم را نیز تحریک کنند. مطالعات متعددی گزارش داده اند که افزودن گوشت گاو، مرغ یا ماهی به یک وعده غذایی مبتنی بر غلات منجر به جذب ۲-۳ برابر آهن غیرهمی شود.

تحقیقات همچنین نشان داده اند که افزودن ۷۵ گرم گوشت به یک وعده غذایی، جذب آهن غیرهم را حدود ۲.۵ برابر، در مقایسه با وعده غذایی بدون آن، افزایش می‌دهد.

غذا‌هایی که ممکن است مانع جذب آهن شوند

همان طور که برخی غذا‌ها می‌توانند جذب آهن را بهبود بخشند، برخی دیگر می‌توانند مانع از بروز آن شوند.

غذا‌های حاوی فیتات

فیتات یا اسید فیتیک، در مواد غذایی مانند غلات سبوس دار، غلات، حبوبات، سویا و آجیل یافت می‌شود. حتی مقدار کمی از فیتات می‌تواند جذب آهن را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

غذا‌های غنی از کلسیم

کلسیم یک ماده معدنی اساسی برای سلامت استخوان‌ها است. با این حال، برخی از شواهد نشان می‌دهد که صرف نظر از این که منبع لبنیات یا مکمل کلسیم باشد، مانع جذب آهن می‌شود. مطالعات نشان داده اند که ۱۶۵ میلی گرم کلسیم از شیر، پنیر یا مکمل، جذب آهن را حدود ۵۰-۶۰ ٪ کاهش داده است.

غذا‌های حاوی پلی فنول

پلی فنول‌ها در مقادیر مختلفی در غذا‌های گیاهی و نوشیدنی‌ها از جمله سبزیجات، میوه‌ها، برخی از غلات و حبوبات، چای، قهوه، یافت می‌شوند. قهوه و چای که هر دو به طور گسترده در وعده‌های غذایی مورد مصرف قرار می‌گیرند، دارای محتوای بالایی از پلی فنول‌ها هستند و مانع از جذب آهن غیرهم می‌شوند.

در یک بررسی، نوشیدن یک فنجان چای سیاه با یک وعده غذایی، جذب آهن را ۶۰ تا ۷۰ ٪ کاهش می‌دهد، صرف نظر از این که چای کم رنگ، عادی یا پررنگ باشد.

نکات به دست آوردن کافی آهن

نکات زیر می‌تواند به شما در بیشترین میزان مصرف آهن در رژیم غذایی کمک کند:

گوشت قرمز بدون چربی بخورید:

این بهترین منبع آهن هم است که به راحتی جذب می‌شود. خوردن چند بار در هفته در صورت کمبود آهن شما می‌تواند کمک کند.

مرغ و ماهی بخورید:

این‌ها همچنین منابع خوبی از آهن هم هستند. انواع آن‌ها را بخورید.

دلایل شکست رژیم‌های لاغری

مصرف غذا‌های سرشار از ویتامین C

در طول وعده‌های غذایی، غذا‌های سرشار از ویتامین C بخورید تا جذب آهن غیرهم افزایش یابد. به عنوان مثال، مقداری آب لیمو که روی سبزی‌های برگ دار بریزید، میزان جذب شما را افزایش می‌دهد.

پرهیز از خوردن قهوه، چای یا شیر در نزدیکی وعده‌های غذایی

از این موارد در هنگام وعده‌های غذایی حاوی غذا‌های غنی از آهن خودداری کنید.

انتخاب غذا‌های سرشار از آهن

اگر گوشت و ماهی نمی‌خورید، مقدار زیادی غذای گیاهی سرشار از آهن را در رژیم غذایی خود قرار دهید.

مطالعه بیشتر:

دلایل شکست رژیم‌های لاغری

رژیم غذایی برای کنترل سندرم تخمدان پلی‎کیستیک

۲۸مهرآبان ۱, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

بررسی رژیم غذایی برای کنترل سندرم تخمدان پلی‎کیستیک

بر اساس آخرین دستورالعمل بین‎المللی مبتنی بر شواهد برای ارزیابی و درمان سندرم تخمدان پلی‎کیستیک، اولین خط درمان برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک (Polycystic Ovary Syndrome)، مداخلات رژیم غذایی و اصلاح سبک زندگی می‎باشد. در این مطلب سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به بررسی رژیم غذایی برای کنترل سندرم تخمدان پلی‎کیستیک خواهیم پرداخت.

سندرم تخمدان پلی‎کیستیک شایع‎ترین اختلال غدد درون‌ریز است که زنان را در سنین باروری تحت تأثیر قرار می‎دهد. این سندرم با ویژگی‎های بیوشیمیایی و بالینی متعددی از جمله قاعدگی نامنظم، افزایش سطح سرمی آندروژن‎ها (هیرسوتیسم و آکنه) و مورفولوژی پلی‎کیستیک تخمدان‎ها مشخص می‎شود. سندرم تخمدان پلی‎کیستیک وضعیتی است که با طیف وسیعی از اختلالات متابولیک مانند دیس‌لیپیدمی، مقاومت به انسولین، دیابت نوع ۲ و بیماری‎های قلبی و عروقی ارتباط دارد. مطالعات پیشین نشان داده‎اند که اصلاح شیوه زندگی و کیفیت تغذیه می‎تواند با بهبود قابل توجه علائم سندرم تخمدان پلی‎کیستیک مرتبط باشد.

رژیم کتوژنیک (Ketogenic Diet) به عنوان یک رژیم کم‌کربوهیدرات تعریف می‎شود. که در آن کربوهیدرات مصرفی کل به شدت محدود می‎شود و به کمتر از ۵۰ گرم در روز می‎رسد. در حالی که محتوای چربی این رژیم بالا و مقدار پروتئین آن در حد متوسط می‎باشد. نقش درمانی رژیم کتوژنیک سال‎ها مورد مطالعه قرار گرفته است و مقالات متعددی ثابت کرده‎اند که می‎تواند در بسیاری از وضعیت‎های پاتولوژیک سودمند باشد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر رژیم کتوژنیک در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک است. که سودمندی‎های درمانی و پیشگیرانه‎ای برای اختلالات متابولیک مرتبط با این سندرم، با تمرکز بر کنترل وزن، بهبود وضعیت مقاومت به انسولین و التهاب ارائه می‎دهد.

مطالعه بیشتر : تغذیه‌ در بیماران مبتلا به تشنج

رژیم کتوژنیک کم‌کربوهیدرات ممکن است به کاهش وزن و بهبود شاخص‎های تن‎سنجی کمک کند. بیش از ۵۰ درصد بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک مبتلا به اضافه وزن یا چاقی هستند. چاقی شکمی با وخیم‎تر شدن وضعیت سندرم تخمدان پلی‎کیستیک مرتبط است. علاوه بر این، چاقی بر ویژگی‎های متابولیک سندرم تخمدان پلی‎کیستیک اثر دارد.

بیماران چاق مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک در طولانی مدت، بیشتر در معرض افزایش خطر ابتلا به اختلالات متابولیک مانند دیابت نوع ۲، بیماری‎های قلبی عروقی و سرطان آندومتر هستند. بنابراین در زنان چاق مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک، داشتن یک رویکرد درمانی برای کنترل وزن به دلیل اثربخشی کاهش وزن به عنوان یک پیش‎بینی‌کننده مثبت برای پیشگیری طولانی‌مدت از بیماری‎های قلبی عروقی در این بیماران، ضروری است.

بر اساس داده‎ها و شواهد، محدودیت شدید در کربوهیدرات‎ رژیم غذایی منجر به کاهش سطح انسولین می‎شود. که به دنبال آن کاهش تجمع چربی و لیپوژنز را به همراه دارد. با توجه به ارتباط قوی بین چاقی، مقاومت به انسولین و عوامل خطر متابولیک، رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین گزینه مناسبی برای کاهش وزن در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک در نظر گرفته می‎شود. اگرچه رژیم کتوژنیک مقدار دریافت چربی را محدود نمی‎کند. اما پس از شروع این رژیم، کاهش اشتها و کاهش کالری دریافتی و متعاقباً کاهش وزن مشاهده می‎شود. کاهش وزن می‎تواند با بهبود برخی از ویژگی‎های مرتبط با سندرم تخمدان پلی‎کیستیک مانند کاهش توده چربی بدن، کاهش سطح انسولین و بهبود عملکرد تخمدان‎ها سودمند باشد.

بهبود مقاومت به انسولین

رژیم کتوژنیک ممکن است منجر به بهبود مقاومت به انسولین در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک شود. در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک، شیوع نقص تحمل گلوکز و مقاومت به انسولین بیشتر از زنان سالم است.

اگرچه علل اصلی سندرم تخمدان پلی‎کیستیک هنوز به طور کامل مشخص نشده است. اما مقاومت به انسولین به عنوان عاملی کلیدی در ۷۰ درصد از بیماران نشان داده شده است. به نظر می‎رسد اغلب زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک، از رژیم‎غذایی پر کربوهیدرات پیروی می‎کنند، بنابراین ممکن است رژیم‎های بسیار کم کربوهیدرات در مقایسه با رژیم‎های استاندارد، با هدف بهبود اختلالات غدد درون‎ریز و متابولیک مانند افزایش سطح انسولین خون و مقاومت به انسولین، در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک اثر مثبت داشته باشد.

دلیل استفاده از رژیم کتوژنیک در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک مبتنی بر یافته‎هایی است که نشان می‎دهند کتوز فیزیولوژیکی ناشی از محدودیت کربوهیدرات، سطح انسولین سرم را کاهش می‎دهد؛ بنابراین محرک تولید آندروژن را سرکوب می‎کند. در نتیجه رژیم کتوژنیک به طور موثری منجر به کاهش سطوح افزایش یافته انسولین خون و بهبود حساسیت به انسولین در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک می‎شود و نهایتاً کاهش میزان وابستگی به داروهای خوراکی کاهنده قند خون یا انسولین را به دنبال دارد.

رژیم کم‌کربوهیدرات می‎تواند منجر به بهبود نشانگرهای التهابی در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک شود.

دکتر رضا اطمینانی را در اینستاگرام دنبال کنید

زنان مبتلا به این سندرم، اغلب دارای الگو و عادات غذایی خاصی هستند. از جمله: مصرف کم غلات کامل و فیبرها، روغن‎های گیاهی، آجیل، غذاهای دریایی، حبوبات و مصرف زیاد کربوهیدرات‎های ساده، چربی اشباع و چربی کل. پیروی از این عادات غذایی با کاهش توده بدون چربی مرتبط است. دریافت بیش از حد کربوهیدرات و افزایش حاد سطح گلوکز خون می‎تواند وضعیت التهابی و استرس اکسیداتیو را در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک تشدید کند. به علاوه، در این بیماران التهاب مزمن و مداومی وجود دارد. که این عوامل التهابی می‎توانند مقاومت به انسولین ایجاد کرده و تولید آندروژن‎ را تحریک کنند.

نتایج پیروی از رژیم کتوژنیک نشان داده است که این نوع رژیم، می‎تواند. نشانگرهای التهابی را مستقیماً بهبود بخشد. در نتیجه، رژیم کتوژنیک کم‌کربوهیدرات می‎تواند به عنوان یک درمان ارزشمند غیردارویی و به عنوان یک درمان کمکی محتمل برای اثربخشی مثبت بر زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‎کیستیک در نظر گرفته شود.

با وجود اینکه سودمندی‎های رژیم کتوژنیک در بسیاری از مقالات گزارش شده است. اما مطالعات بیشتر و کارآمدتری برای ارزیابی پیامدهای طولانی‌مدت رژیم کتوژنیک در این بیماران مورد نیاز است. و همچنین پیش‎آگهی تأثیر رژیم پس از قطع مصرف آن باید مورد بررسی قرار گیرد.

مطالعه بیشتر:

دلایل شکست رژیم‌های لاغری

کنترل سطح کلسترول با یک صبحانه آسان

۲۵مهرشهریور ۲۹, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

نحوه کنترل سطح کلسترول با یک صبحانه آسان

کلسترول بد می‌تواند شریان‌ها را مسدود کند و منجر به بیماری‌های قلبی عروقی شود؛ نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که خوردن جو دوسر، سطح کلسترول بد را در بدن کاهش می‌دهد. در این مقاله از سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به بررسی نحوه کنترل سطح کلسترول با یک صبحانه آسان خواهیم پرداخت.

جو دوسر منبع غنی از بتا گلوکان، فیبری است که طیف وسیعی از فواید با خود به همراه دارد. با این حال، ممکن است دریافت مقدار توصیه شده فیبر جو دوسر فقط از بلغور جو دوسر دشوار باشد. در عوض، محققان سبوس جو دوسر را توصیه می‌کنند زیرا مقدار بتا گلوکان آن دو برابر است. سبوس جو دوسر به عنوان غلات موجود است همچنین در برخی از محصولات پخته شده نیز وجود دارد.

مطالعه بیشتر : تغذیه‌ در بیماران مبتلا به تشنج

نتایج حاصل از این تحقیق شامل بررسی ۵۸ کارآزمایی بالینی شامل تقریباً ۴۰۰۰ نفر است. این مطالعات تأثیر رژیم غذایی غنی شده با جو دوسر را بر کلسترول LDL (یا کلسترول بد)، کلسترول غیر HDL و آپولیپوپروتئین ب بررسی کردند. آپولیپوپروتئین ب یک لیپوپروتئین است که کلسترول بد را از طریق خون منتقل می‌کند.

دکتر ولادیمیر ووکسان که این مطالعه را رهبری کرد، نتایج تحقیق را چنین توضیح داد: رژیم غذایی غنی شده با حدود ۳.۵ گرم فیبر بتا گلوکان در روز از جو دوسر به‌طور متوسطی کلسترول LDL همچنین غیر HDL و آپولیپوپروتئین ب را در مقایسه با رژیم‌های کنترل بهبود می‌بخشد.

دکتر رضا اطمینانی را در اینستاگرام دنبال کنید

این مطالعه نشان داد که با مصرف جو دوسر کلسترول LDL به میزان ۴.۲ درصد، کلسترول غیر HDL به میزان ۴.۸ درصد و آپولیپوپروتئین ب ۲.۳ درصد کاهش یافته است. یکی از اولین مطالعات که در سال ۱۹۶۳ انجام شد، نشان داد که تغییر رژیم غذایی از نان سفید به نان جو دوسر باعث کاهش کلسترول LDL می‌شود.

مطالعه بیشتر:

برنج کته یا آبکش ؟ این افراد به هیچ وجه برنج نخورند!

تغذیه‌ در بیماران مبتلا به تشنج

۲۲مهرشهریور ۲۹, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

تغذیه‌ در بیماران مبتلا به تشنج

به تغییرات فعالیت الکتریکی مغز که به صورت ناگهانی رخ می‌دهد، تشنج می‌گویند. تشنج ممکن است یک بار اتفاق بیفتد، اما به تشنج‌های مکرر صرع گفته می‌شود.در این مقاله از سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به نکات تغذیه‌ در بیماران مبتلا به تشنج خواهیم پرداخت.

محرک‌های شایع تشنج ناشی از صرع عبارتند از:

بیماری و عفونت
احساس خستگی شدید
تغییر برنامه خواب یا کم‌خوابی شدید
مصرف الکل یا مواد مخدر یا پروسه نادرست ترک الکل و مخدر
استرس، نگرانی یا سایر علل عاطفی و روحی
فراموشی مصرف دارو یا عدم مصرف دوز مناسب داروهای ضد تشنج یا مصرف نامنظم داروها
تغییرات هورمونی در خانم‌ها مثلاً دوران قاعدگی
عواملی که باعث تحریک و تهییج بیش از اندازه حواس می‌شوند، مانند نور شدید و خیره کننده، بازی‌های کامپیوتری یا کار با کامپیوتر.

تغذیه نامناسب و کمبودهای غذایی:

افت شدید قند خون در افراد مبتلا به دیابت، کمبود ویتامین B6 می‌تواند سبب بروز تشنج در کودکان گردد، کاهش مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم، سدیم و پتاسیم نیز بر فعالیت الکتریکی سلول‌های مغزی تأثیر گذاشته و منجر به تشنج می‌شود.

مطالعه بیشتر : دلایل شکست رژیم‌های لاغری

این محرک‌ها صرفاً باعث ایجاد تشنج در افرادی می‌شوند که از قبل مستعد ابتلا به آن هستند. تشخیص محرک‌های شخصی برای افراد معمولاً دشوار است، اما یادداشت‌های روزانه جهت شناسایی محرک‌های بالقوه و تلاش برای اجتناب از برخی محرک‌ها به جلوگیری از وقوع تشنج کمک می‌کند.

علائم عمومی یا هشدار دهنده تشنج

خیره شدن
رعشه و حرکات لرزشی دست‌ها و پاها
از دست دادن هوشیاری
گرفتگی و سفتی بدن
زمین خوردن ناگهانی و بدون دلیل
از دست دادن کنترل مثانه و روده
تکان‌های سر
گیج و مات بودن
چشمک زدن‌های سریع و خیره شدن مقطعی
خواب‌آلودگی و تحریک‌پذیری صبح‌ها هنگام بیدار شدن
مشکلات و اختلالات تنفسی یا قطع تنفس
عدم واکنش به صداها یا کلام در مدت کوتاهی

نکات تغذیه‌ای در بیماران مبتلا به تشنج

داشتن عادات غذایی سالم در کنار مصرف داروهای ضد تشنج که پزشک تجویز کرده است به کنترل بهینه تشنج کمک می‌کند.

اطمینان از مصرف برخی از ریزمغذی‌ها در سبدغذایی بیماران مبتلا به تشنج بسیار مهم است. سر‌دسته این مواد شامل:

اسیدفولیک: سبزیجات پهن برگ، مرکبات، حبوبات (عدس و لوبیا) و آووکادو
کلسیم و منیزیوم: فرآورده‌های لبنی، مغزها و دانه‌ها، حبوبات
ویتامین B12: بیشتر در فرآورده‌های لبنی و حیوانی مانند گوشت و شیر است.
ویتامین K : سبزیجات دارای برگ‌های سبز مانند کاهو و اسفناج
ویتامین D: روغن ماهی، جگر و زرده تخم‌مرغ، البته قرارگیری در معرض آفتاب اصلی‌ترین راه دریافت ویتامین D کافی است.
ویتامین B6: موز، آووکادو، آجیل‌ها، شیر و حبوبات

به خصوص که برخی از داروهای مصرفی در بیماران مبتلا به تشنج با جذب برخی از این ریز‌مغذی‌ها تداخل دارند و این بیماران باید به دریافت کافی این ریز‌مغذی‌ها از طریق مواد غذایی دقت داشته باشند و در صورت لزوم مکمل‌یاری برای آن‌ها انجام شود.

ارتباط سلامت پوست و تغذیه

نیاز به یادآوری است که تشنج‌ها همیشه به صورت افت سطح هوشیاری و حرکات ریتمیک در دست و پا نیستند. گاهی تشنج موجب قطع ارتباط کوتاه‌مدت بین شخص و محیط اطراف به صورت خیره شدن به یک نقطه می‌شود و حتی امکان دارد فرد روی زمین نیفتد. به این نوع تشنج، معمولاً تشنج کوچک گفته می‌شود، البته اصلاحات دیگری هم دارد. مهم این است که به خصوص اگر در کودکان این حالات را مشاهده کردیم، حتماً به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنیم چون گاهی این‌ها، می‌توانند علامتی از نوعی تشنج خاص و خفیف باشند. برای تشخیص تشنج، پزشک مغز و اعصاب از نوار مغز و یا حتی ویدئو مانیتورینگ طولانی‌مدت استفاده می‌کند.

رژیم کتوژنیک:

گاهی برای بیماران مبتلا به تشنج، با توجه به شرایط رژیم کتوژنیک در نظر گرفته شود رژیم کتوژنیک شامل کاهش شدید کربوهیدرات دریافتی و جایگزینی آن با چربی (چربی بالا، پروتئین متوسط و کربوهیدرات کم) است که تحت این شرایط بدن دچار حالت متابولیسمی متفاوتی نسبت به زمان عادی می‌شود که به آن کتوز گفته می‌شود وقتی حالت کتوز رخ می‌دهد، بدن برای سوزاندن چربی‌ها کارآمدی بیشتری پیدا می‌کند. این رژیم باید حتماً تحت نظر متخصص تغذیه و پزشک انجام شود، چون ممکن است موجب صدماتی مانند سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری، آسیب به کبد، یبوست و … شود.

در برخی از افراد مصرف برخی از مواد غذایی که حاوی شیرین‌کننده آسپارتام است، سبب بروز حملات تشنجی می‌شود. پس باید از مصرف این گروه از مواد غذایی پرهیز شود. مصرف مکمل‌های ورزشی حاوی آمینو‌اسید‌ها هم می‌تواند در برخی از افراد در بروز حملات تشنجی نقش داشته باشد.

مطالعه بیشتر:

برنج کته یا آبکش ؟ این افراد به هیچ وجه برنج نخورند!

دلایل شکست رژیم‌های لاغری

۱۹مهرشهریور ۲۹, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

دلایل شکست رژیم‌های لاغری چیست؟

کاهش وزن همیشه یک معادله ساده نیست. عوامل زیادی چه داخلی و چه خارجی، ممکن است مانع از رسیدن شما به هدفتان شوند. در این بخش از سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به برخی دلایل شکست رژیم‌های لاغری و نحوه غلبه بر آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

سلامت روده شما مشکل دارد

تحقیقات نشان می‌دهد که میکروبیوم شما (مجموعه باکتری‌ها در روده) چقدر برای سلامتی و به‌طور بالقوه برای وزن مهم است. بررسی منتشر شده که نتایجش در مجله Preventive Nutrition and Food Science چاپ شده نشان داد که پروبیوتیک‌ها، پری‌بیوتیک‌ها و سین‌بیوتیک‌ها (ترکیبی از پروبیوتیک‌ها و پری‌بیوتیک‌ها) ممکن است به جلوگیری از افزایش وزن کمک کنند.همچنین گزارش شده است که افرادی که تنوع کمتری در میکروبیوم‌های روده‌شان دارند، احتمال بیشتری دارد که شاخص توده بدنی (BMI) بالاتری داشته باشند. اگر از این باکتری‌های خوب تغذیه نکنید، نمی‌توانند تکثیر شوند و بر باکتری‌های بد روده شما غلبه کنند. با تمرکز بر مصرف میوه‌ها و سبزیجات، این ریزمغذی‌ها را در رژیم غذایی خود افزایش دهید.

مطالعه بیشتر : ارتباط سلامت پوست و تغذیه

۷۰ درصد ژنتیک

وقتی صحبت از وزن می‌شود، ژنتیک اهمیت زیادی پیدا می‌کند.بر اساس نتایج برخی مطالعات ژن‌ها در حدود ۷۰ درصد از تغییرات وزن بدن افراد نقش دارند. این تأثیر بسیار بزرگی است. اگر سعی می‌کنید وزن خود را بسیار پایین‌تر از حد تعیین‌شده توسط ژنتیک کاهش دهید، مغز شما به کاهش وزن با ابزار‌های قدرتمند پاسخ می‌دهد. پس اگر نمی‌خواهید پس از کاهش وزن دوباره شاهد افزایش وزن باشید، باید کالری کمتری دریافت کنید و این کار را به‌آرامی انجام دهید. این بدان معناست که هر شش ماه بیش از ۱۰ درصد از وزن بدن خود را کاهش ندهید.

تاثیر دارو‌ها

برخی دارو‌ها باعث افزایش وزن یا مانع کاهش وزن می‌شوند. به‌گفته کارشناسان مرکز پزشکی دانشگاه روچستر در نیویورک، انسولین برای درمان دیابت، دارو‌های ضد روان‌پریشی خاص یا دارو‌های ضد افسردگی، برخی از درمان‌های صرع، استروئید‌ها و دارو‌های کاهش‌دهنده فشار خون مانند مسدود‌کننده‌های بتا ممکن است باعث افزایش وزن شوند، زیرا به طریقی متابولیسم شما را مختل می‌کنند، اشتهای شما را تغییر می‌دهند، باعث احتباس آب یا خستگی و بی‌تحرکی می‌شوند. مرکز پزشکی دانشگاه روچستر توصیه می‌کند که مصرف دارو‌های خود را فقط به‌دلیل افزایش وزن متوقف نکنید. در برخی موارد، پزشک شما ممکن است بتواند دوز مصرفی شما را تنظیم کند. اگر این امکان‌پذیر نیست، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

از دست‌دادن توده عضلانی

بر اساس تحقیقات، توده عضلانی، هر دهه بعد از ۳۰ سالگی ۳ تا ۸ درصد کاهش می‌یابد. همچنین تغییرات طبیعی در بافت چربی که با افزایش سن به‌وجود می‌آید، می‌تواند بدن را به افزایش وزن وادار کند. با این حال افراد در هر سنی می‌توانند وزن خود را کاهش دهند و آن را حفظ کنند، به‌شرطی‌که عادت‌های سالم داشته باشند. رفتار‌های موثر شامل قرار دادن غذا‌های غنی از مواد مغذی به‌عنوان پایه رژیم غذایی، محدود کردن کالری‌های خالی (مانند غذا‌های فراوری شده و پر قند) و اضافه کردن تمرینات مقاومتی به برنامه هفتگی خود برای بازسازی عضلات از دست‌رفته است.

ارتباط رژیم کتوژنیک و اختلال افسردگی

بدون فکر غذا می‌خورید

خوردن غذا با حواس پرت با BMI یا شاخص توده بدنی بالاتر مرتبط است. وقتی از آن چه می‌خورید آگاه باشید، می‌توانید این ارتباط مغز و بدن را ایجاد کنید که سیر و راضی هستید.

حذف وعده‌های غذایی

در تلاش برای کاهش کالری، معمولا بیشتر افراد سعی می‌کنند. در طول روز تا حد امکان کمتر غذا بخورند. و حتی وعده‌های غذایی خود را حذف کنند. اما باید بدانید اگر این کار را انجام دهید. بدن تان شما را به خوردن غذا سوق می‌دهد. و این محرومیت غذایی می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد. بنابراین اگر در طول روز به‌طور منظم غذا بخورید. در کاهش وزن موفق‌ترید.

مطالعه بیشتر:

برنج کته یا آبکش ؟ این افراد به هیچ وجه برنج نخورند!

ارتباط سلامت پوست و تغذیه

۱۶مهرشهریور ۲۹, ۱۴۰۱ توسط: ‪کلینیک24

بررسی ارتباط سلامت پوست و تغذیه

پوست بزرگ‌ترین عضو بدن است. وقتی پوست سالم باشد، لایه‌های پوست برای حفاظت از آن تلاش می‌کنند. پوست عملکردهای بسیاری دارد، اولین خط دفاعی بدن است و بدن را در مقابل میکروب‌ها، آلودگی‌ها و مواد شیمیایی محافظت می‌کند. پوست، دما و رطوبت بدن را تنظیم می‌کند. مصرف برخی غذاها آثار متفاوت بر پوست آنها دارد. در این بخش از سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به ارتباط سلامت پوست و تغذیه می پردازیم.

عوامل تاثیر‌گذار بر پوست

قرار گرفتن در معرض آفتاب بدون عوامل حفاظتی (ضد آفتاب)
شستن مکرر پوست با آب خیلی گرم
رژیم غذایی نامناسب
استرس
کمبود خواب
ورزش ناکافی
کم‌آبی
سیگار کشیدن
استفاده از داروهای خاص (از قبیل ترکیبات ضد آفتاب)

سلامت پوست و تغذیه

همه انسان‌ها تمایل دارند که پوست سالم و شاداب داشته باشند، اما همه افراد آگاه نیستند که مصرف برخی غذاها آثار متفاوت بر پوست آنها دارد. برنامه غذایی مناسب باید دارای مواد مغذی سالم برای حفظ سلامتی بدن و زیبایی ظاهر فرد باشد. رژیم غذایی نامناسب منجر به ریزش مو، شل شدن پوست و چروک زودرس پوست، اختلال در رنگدانه‌های پوست و بزرگ شدن روزنه‌های پوست می‌شود، زیرا رژیم غذایی بر روند پیری سلولی بسیار تاثیر‌گذار است.

مطالعه بیشتر : برنج کته یا آبکش ؟ این افراد به هیچ وجه برنج نخورند!

انواع مواد غذایی مؤثر در بهبود سلامت پوست

مصرف پروتئین

کمبود پروتئین بر شل بودن پوست مؤثر است و برای حفظ سلامت پوست، دندان، مو و ناخن باید به میزان کافی پروتئین مصرف شود. هر فرد بسته به سن، سبک زندگی، میزان فعالیت و جنسیت باید روزانه ۱- ۸/۰ گرم پروتئین به نسبت هر کیلوگرم از وزن بدن پروتئین مصرف کند.

مصرف چربی

چربی‌ها به دو گروه مفید و مضر تقسیم می‌شوند. چربی‌های امگا ۳ چربی‌های مفیدی هستند که در غذاهای دریایی به وفور یافت می‌شوند. چربی‌های امگا ۳ باعث سلامت پوست، عملکرد بهتر سیستم ایمنی، کاهش التهابات پوستی و سلامت سلول‌های بدن می‌شوند. خشکی پوست و پوسته‌پوسته شدن، نشانه کمبود چربی امگا ۳ می‌باشد.

مصرف آب

آب برای عملکرد کل بدن بسیار ضروری است. آب یکی از مهم‌ترین عناصر سلامت پوست می‌باشد. بهترین زمان مصرف آب و مؤثر بر سلامت پوست، صبح ناشتا می‌باشد. قبل از ناهار و شام مصرف یک تا دو لیوان آب هم برای سلامت پوست مفید بوده و هم از اشتهای کاذب جلوگیری می‌کند. به ازای هر ۲۰ دقیقه ورزش هم مصرف ۱ لیوان توصیه می‌شود.

تأمین آب روزانه به میزان ۶ تا ۸ لیوان باعث ایجاد رطوبت کافی در پوست شده و خشکی پوست را کاهش می‌دهد. می‌توان در کنار آب از خیار، کرفس، توت‌فرنگی و هندوانه نیز استفاده کرد. مراقب مصرف آبمیوه‌ها باشیم، زیرا حاوی قند بیشتر و فیبرهای مغذی کمتری بوده و به پوست آسیب زیادی می‌رسانند.

سلنیوم

یکی از آنتی‌اکسیدان‌های مهم در پیشگیری از سرطان‌های پوستی است. در صورت کمبود سلنیوم، رادیکال‌های آزاد تشکیل شده و آسیب‌های سلولی را به دنبال دارد. این ماده در گوشت‌ها، غذاهای دریایی، کنجد و غلات سبوس‌دار وجود دارد. مصرف این ماده برای افراد مبتلا به لوپوس مفید است. در بزرگسالان روزانه، مصرف ۵۵ میکروگرم و در زنان باردار ۶۰ – ۷۰ میکروگرم توصیه می‌شود.

سولفور

از مواد معدنی مهم که عامل حفاظت از پوست در برابر اثرات زیان‌آور نور خورشید است. سولفور یا گوگرد زرد، به تنظیم ترشح چربی و رفع جوش‌های پوستی کمک می‌کند و در گوشت ماهی، بوقلمون، سیر و تخم‌مرغ وجود دارد.

مصرف ویتامین A

شیر و فرآورده‌های لبنی، هویج، گوجه‌فرنگی و سبزیجات برگی شکل دارای ویتامین A بوده و خارش‌های پوستی، خشکی پوست و ریزش موها را کاهش می‌دهد. کاروتن منبع ارزشمندی برای تأمین ویتامین A است. کاروتن به بهبود پوست آفتاب‌سوخته و خشک کمک کرده و تأثیر مهمی برای درمان اگزما دارد.

مصرف ویتامین B

ویتامین‌های گروه B برای سلامت پوست بسیار مفیدند. ویتامین‌های B1 و B2 بافت پوست را تقویت می‌کنند. ویتامین B3 دیوار دفاعی در مقابل نور خورشید بوده و باعث مرطوب بودن پوست می‌شود. پوست خشک می‌تواند نشانه‌ای از کمبود ویتامین B3 باشد. ویتامین B5 برای رشد مو و مقاومت پوست ضروری است. همچنین ویتامین B6 برای پوست‌های چرب مازاد چربی را کنترل می‌کند. ویتامین B7 به حفظ سلامت پوست، مو و ناخن کمک کرده و مانع از بروز آکنه و زبری پوست می‌شود. ویتامین‌های B8، B9 و B12 عملکرد صحیح سلول‌ها را بر عهده دارند. غلات سبوس‌دار و گوشت قرمز سرشار از ویتامین B هستند. این ویتامین باعث‌ترمیم و احیای رنگ پوست، افزایش جریان خون و افزایش میزان متابولیسم می‌شود.

مصرف ویتامین E

این ویتامین آنتی‌اکسیدان قوی است و برای تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از پیری زودرس پوست مفید می‌باشد. ویتامین E باعث توقف خشکی پوست و لکه‌های پوستی می‌شود. غلات سبوس‌دار، مغزجات و روغن‌های گیاهی منبع غنی از ویتامین E می‌باشند. میزان مصرف روزانه این ویتامین ۱۵ میلی‌گرم است.

مصرف ویتامین C

این ویتامین ساخت کلاژن در بدن را تأمین می‌کند و دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی و جلوگیری از پیری زودرس می‌باشد. این ویتامین پوست را در برابر آثار مخرب نور خورشید محافظت می‌کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات رنگی باعث جذب بیشتر ویتامین C شده و در نتیجه کلاژن‌سازی پوست متعادل و از کبودی‌های زیر چشم کاسته می‌شود و ترک‌های پوستی و علائم پیری پوست به تعویق می‌افتد.

ویتامین K

از بهترین ویتامین‌ها برای رفع کبودی پوست مانند کبودی دور چشم است. مصرف ویتامین k2 به ویژه برای خانم‌های یائسه اهمیت فراوان دارد، زیرا در این دوران، سطح هورمون استروژن کاهش یافته و منجر به کاهش تراکم استخوان می‌شود. این افراد دارای چین و چروک‌های پوستی بیشتری هستند، اما مصرف این ویتامین تحت نظر پزشک انجام می‌گردد، زیرا مصرف بیش از حد این ویتامین باعث آسیب به کبد و کلیه می‌شود.

ارتباط رژیم کتوژنیک و اختلال افسردگی

مصرف آهن

یکی از نشانه‌های کمبود آهن در بدن احساس خستگی و خواب‌آلودگی بیش از حد است که بر پوست نیز تأثیر می‌گذارد. کمبود آهن باعث رنگ‌پریدگی و کدری پوست می‌شود، البته گاهی مواقع باعث خارش، لکه و خط‌های چین و چروک می‌گردد.

ویتامین D

ویتامین D سیستم ایمنی را تقویت می‌کند و التهابات بدن را کاهش می‌دهد. کمبود این ویتامین مشکلاتی مانند التهاب، خشکی شدید و عفونت‌های پوستی را ایجاد می‌کند. التهابات نیز عامل بیماری‌هایی مانند آکنه، اگزما و روزاسه هستند، همچنین باعث کاهش کلاژن‌سازی پوست شده و پیری زودر را ایجاد می‌کنند. این ویتامین نقش مهمی در رطوبت پوست دارد و پوست را آبرسانی می‌کند و مانع از چین و چروک پوست می‌شود. ویتامین D در غذاهای دریایی، قارچ و زرده تخم‌مرغ وجود دارد.

زینک

روی، ریز‌مغذی ارزشمند است. کمبود روی باعث عدم تعادل در پوست شده و به شکل بازگشت جوش‌ها یا خشکی پوست بروز می‌کند. روی، آثار جوش‌ها را بهبود بخشیده و عفونت‌های پوستی را برطرف می‌کند. میزان پیشنهادی روی، روزانه ۱۲ میلی‌گرم است و عواملی مانند استرس و مصرف زیاد کافئین باعث کاهش روی بدن می‌شود. روی، نقش بسیار مهمی در رفع آکنه‌های پوستی و سلامت پوست دارد. زینک ، تولید چربی پوست را کنترل کرده و به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند. روی در گوشت قرمز، تخم‌مرغ، لبنیات و حبوبات وجود دارد.

مطالعه بیشتر: