بررسی ارتباط رژیم کتوژنیک و اختلال افسردگی
رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی کم‌کربوهیدرات، با چربی بالا و پروتئین متوسط است. که در ابتدا برای افراد مبتلا به صرع، برای کمک به کنترل تشنج آنها، استفاده می‌شد. این مقاله از سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان به بررسی این موضوع می‌پردازد که چگونه رژیم کتوژنیک ممکن است افسردگی را بهبود بخشد ( ارتباط رژیم کتوژنیک و اختلال افسردگی ) و در مقاله ای دیگر به موضوع چگونه کتوژنیک ممکن است باعث افسردگی شود و اقداماتی که باید در صورت مصرف کتوژنیک و احساس افسردگی صورت گیرد خواهیم پرداخت.
در حال حاضر به طور گسترده به عنوان یک روش کاهش وزن استفاده میشود. قرار گرفتن در حالت کتوز، که در آن بدن انسان برای تأمین انرژی به جای کربوهیدرات از چربی استفاده میکند. سودمندیهایی به همراه دارد که سبب میشود بدن راحت تردر وضعیت کمبود انرژی باقی بماند. با این وجود، با توجه به اینکه رژیم غذایی میتواند بر مغز و سیستم عصبی تأثیر بگذارد (همانطور که در مورد صرع این اتفاق میافتد)، ممکن است بر خلق و خوی فرد نیز تاثیرگذار باشد.
تاثیر رژیم کتوژنیک بر خلق و خو و بهبود افسردگی
رژیم کتوژنیک اثرات مثبتی بر مغز و سیستم عصبی دارد. به نظر میرسد نه تنها اثرات سودمندی بر کنترل و درمان صرع یا اپیلپسی دارد، بلکه در کنترل میگرن، سایر اختلالات تشنجی و زوال عقل و آلزایمر نیز مؤثر میباشد. علاوه بر این، برخی شواهد علمی از استفاده از رژیم کتوژنیک برای کمک به درمان اختلالات خلقی، از جمله افسردگی حمایت می‌کنند، چرا که این رژیم ممکن است به طرق مختلف بر مغز و سیستم عصبی انسان تأثیر مثبت بگذارد.
مطالعه بیشتر : برای درمان کمبود آهن چه بخوریم؟
در ادامه برخی از عواملی که رژیم کتوژنیک ممکن است از طریق آنها افسردگی را بهبود بخشد، ذکر شده است.
افزایش GABA:
گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) یک انتقال دهنده عصبی است که نقش کلیدی در کنترل استرس، اضطراب و خلق و خو ایفا میکند. سطوح پایین GABA با افسردگی بالینی مرتبط نشان داده شده است. مطالعات حیوانی نشان داده که پیروی از یک رژیم غذایی کتوژنیک میتواند سطوح GABA در گردش خون را افزایش دهد. و به طور بالقوه علائم افسردگی را بهبود بخشد. با این حال، نیاز به انجام تحقیقات بیشتری وجود دارد.
بهبود عملکرد میتوکندریایی:
میتوکندریها از اجزای سلولی هستند که انرژی لازم برای عملکرد سلولها را فراهم می‌کنند. اختلال عملکرد میتوکندری، مانند تولید مقادیر ناکافی انرژی برای عملکرد صحیح سلول، در افسردگی نقش دارد. افراد مبتلا به افسردگی نسبت به افراد سالم در مغز خود سطوح پایینتری از آدنوزین تری فسفات (ATP که، یک ترکیب تأمین کننده انرژی است، را دارند. به این ترتیب، رژیمهای کتوژنیک ممکن است تولید ATP را در افراد مبتلا به اختلال عملکرد میتوکندریایی تسهیل کند.
کاهش التهاب:
التهاب مزمن با افسردگی مرتبط میباشد. التهاب یک پاسخ ایمنی ناکارآمد است که میتواند فرد را مستعد بسیاری از مشکلات دیگر، از جمله مقاومت به انسولین، استرس اکسیداتیو، اختلال عملکرد میتوکندری، و سرکوب GABA کند. با این حال، رژیم کتوژنیک دارای برخی خواص ضد التهابی است و میتواند التهاب مزمن را بهبود بخشد. این اتفاق ممکن است به این دلیل باشد که استفاده از کتونها بعنوان منبع انرژی نسبت به استفاده از گلوکز برای تولید انرژی، ترکیبات پیش التهابی کمتری به نام گونههای اکسیژن واکنشپذیر تولید می‌کنند.
تنظیم عملکرد انسولین:
انسولین، هورمونی که به کنترل سطح قند خون کمک میکند، ممکن است در افسردگی و وضعیت خلق و خو نیز نقش داشته باشد. برخی از افراد، به ویژه آنهایی که رژیم غذایی سرشار از قند ساده و نشاسته تصفیه شده دارند. ممکن است دچار مقاومت به انسولین شوند؛ یعنی حالتی که بدن آنطور که باید به انسولین پاسخ نمیدهد. مقاومت به انسولین نه تنها با افزایش وزن، دیابت نوع ۲ و بیماری قلبی مرتبط است، بلکه با افسردگی نیز ارتباط دارد. با این وجود، پیروی از یک رژیم کتوژنیک، که قند و نشاسته را محدود میکند و به ثابت نگه داشتن سطح قند خون کمک میکند، میتواند حساسیت به انسولین را بهبود بخشد.
دکتر رضا اطمینانی را در اینستاگرام دنبال کنید
کاهش استرس اکسیداتیو:
استرس اکسیداتیو به آسیب سلولی ناشی از رادیکالهای آزاد اشاره دارد. رادیکالهای آزاد ترکیبات ناپایداری هستند که انسان در زندگی روزمره خود در معرض آنها قرار میگیرد. و در صورت تجمع در بدن میتوانند به سلولها آسیب برسانند. استرس اکسیداتیو با بسیاری از بیماریها و شرایط بر هم زنندهی سلامت بدن مرتبط میباشد. وجود سطوح بالایی از این استرس در افراد مبتلا به افسردگی نیز مورد توجه قرار گرفته است. با این وجود، پیروی از یک رژیم کتوژنیک میتواند نشانگرهای استرس اکسیداتیو را بهبود بخشد. وضعیت آنتی اکسیدانی بدن را بهتر کند و به معکوس کردن برخی از آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک کند؛ در نتیجه به طور بالقوه به بهبود علائم افسردگی کمک میکند.
نتیجه : پس از چندین طریق مختلف رژیم کتوژنیک میتواند بر مغز تأثیر بگذارد و به طور بالقوه به مدیریت و کنترل اختلالات خلقی کمک کند. این رژیم ممکن است باعث افزایش سطح GABA، بهبود عملکرد میتوکندری، تنظیم سطح انسولین و کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو شود.