آَشنایی با شلیل | شلیل میوهای از خانواده هلو است ولی به دلیل پوست نرم، بدون پرز و خوردن آسانتر، طرفداران بسیاری دارد.
این میوه از قدیمیترین میوههای بومی آسیا بوده و ظاهراً ۲۰۰۰ سال قبل در چین رشد میکرده است ولی اکنون واریته های جدیدتری از شلیلها موجود است و در آشپزی کاربرد زیادی دارند.
پخته یا خام این میوه، جایگزین خوبی برای هلو است چون قبل از آماده سازی نیازی پوست کندن ندارد و بافت آن تردتر است.
این میوه در ایران باستان کشت میشده از این رو نام علمی آن Prunus persica یا آلوی فارسی است ولی معمولاً Nectarine خطاب میشود. این میوه از قرن شانزدهم و هفدهم به انگلستان رفت و توسط اسپانیاییها به آمریکا برده شده و اکنون به مقدار زیاد در کالیفرنیا کشت میشود. بیش از ۱۰۰ واریته از این میوه وجود دارد.
خواص تغذیهای شلیل
این میوه خوش رنگ که گاهی شبرنگ نیز خطاب میشود خواص تغذیهای بسیاری دارد.
شلیل منبع غنی ویتامینهای A و C و نیز منبع خوبی از پتاسیماست و میتواند آب مورد نیاز بدن را تأمین کند. از این رو بهترین میوه برای افراد گرمازده است. ویتامین C موجود در شلیل اثرات مفید در سلامت پوست، دندان و استخوان دارد. این میوه دارای نیاسین یا ویتامین B3 نیز هست.
در فصل تابستان که ما در تماس با اشعه خورشید هستیم، خوردن مرتب این میوه مفید و حتی استفاده از ماسک آن اثرات بسیار خوبی بروی پوست ما دارد و از پیری ناشی از آفتاب جلوگیری میکند.
پتاسیم آن نیز موجب افزایش شادابی و تحرک در فرد میشود، فشار خون بالا را کنترل میکند و خطر ابتلا به سکتهی مغزی را کاهش میدهد.
خوردن شلیل میتواند خطر ابتلا به بیماریهای حاد مانند بیماریهای قلبی، بیماریهای چشمی مانند دژنراسیون ماکولا و حتی سرطان را به طور
چشمگیری کاهش دهد
شلیلها سرشار از فلاوونوئیدها، کاروتنها و قندهای طبیعی هستند. بتاکاروتن موجود در این میوه با خاصیت آنتیاکسیدانیبسیار نیرومندی که دارد موجب ارتقای سطح ایمنی بدن شده و از بروز بسیاری از بیماریها جلوگیری میکند. بیماریهای مزمنی چون عوارض قلبی ـ عروقی.
آنتی اکسیدانهای قوی آن بدن را در برابر اشعه ماوراء بنفش و سموم وارد شده به بدن محافظت میکند زیرا نه تنها دریافت آنتی اکسیدانهای آن رادیکالهای آزاد را از بدن حذف میکند بلکه کاروتن موجود در آن به مرور به ویتامین A تبدیل شده و اثرات آنتی اکسیدانی آنرا تقویت میکند.
خوردن شلیل میتواند خطر ابتلا به بیماریهای حاد مانند بیماریهای قلبی، بیماریهای چشمی مانند دژنراسیون ماکولا و حتی سرطان را به طور چشمگیری کاهش دهد. این میوه دارای ترکیبات فیتوکمیکال مانند لیکوپن و لوتئین بوده و رنگ زرد و قرمز شلیلها ناشی از وجود لوتئین در آنها است.
شلیل بسیار کم کالری و کاهش دهندهی چربی خون است و از آنجا که فیبر بسیار بالایی دارد موجب کاهش سرعت جذب برخی مواد مغذی به ویژه قندها میشود و در عین حال میزان حساسیت به انسولین را نیز افزایش میدهد در نتیجه میوه خوبی برای افراد دیابتی است و مصرف آن میتواند در کنترل قند خون مؤثر باشد.
فیبرهایی که در شلیل یافت میشود نقش مهمی را در پاک سازی کولون و سلامتی کولون ایفا میکنند.
هر دانه شلیل متوسط تقریباً ۵۰ کالری انرژی دارد و چون فیبر بالا داشته و چربی ندارد میوه بسیار خوبی برای کاهش وزن ورژیمهای لاغری است. البته کسانی که میخواهند وزن اضافه کنند بهتر است کمتر شلیل بخورند و میوههای پرکالری تر را میل کنند.
هسته شلیل را به هیچ وجه نباید خورد زیرا دارای آمیگدالین است که در بدن تبدیل به سیانین میشود و میتواند مسمومیتهای سیانیدی ایجاد کند.