توصیه هایی خوردنی و نوشیدنی مخصوص فصل گرما

توصیه هایی خوردنی و نوشیدنی مخصوص فصل گرما

توصیه هایی تغذیه ای فصل گرما | همانطور که در این گفتار عنوان شد، می‌شود در فصل تابستان، بیشتر از میوه ها و سبزیجات برای تامین آب بدن و انواع و اقسام ویتامین ها باید استفاده کرد. خنکی جاتی مانند آب دوغ خیار، ماست، خیار و نان و سبزیجات خنک مانند خیار، کاهو، کدو خورشتی (سبز)، گشنیز، اسفناج، ماست و اسفناج بیشتر از سایر فصول باید مصرف شود.

مصرف اسفناج در رژیم غذایی تابستانی توصیه شده است. گفته می شود که اسفناج ریشه ایرانی دارد. این گیاه در قرن ۱۲ میلادی، به اروپا صادر شده و به یکی از گیاهان سبز بسیار محبوب که خواص سلامتی زیادی دارد، تبدیل شد و همچنان نیز مورد توجه عموم قرار دارد.

همانطور که در مصرف میوه ها باید به مواردی توجه کرد، در مصرف غذاهایی که در سه ماهه دوم سال استفاده می شود نیز باید رژیم غذایی را کمی تغییر داد. در واقع تغییر بهینه رژیم غذایی متناسب با فصول، کارکرد سیستم گوارش و سلامت و بهداشت بدن را افزایش می دهد.

گشنیز طبیعت سرد دارد و بخور تخم آن بسیار آرامش بخش است و به رفع عطش کمک می‌کند. خوردن گیاه تازهٔ گشنیز، اثر تسکین دهنده بر استفراغ دارد. گشنیز خام، خواب آور است. برای این منظور، آب گشنیز خام را همراه با شکر به مقدار سی‌ گرم می‌نوشند. ولی مصرف بیش از حد آن، ایجاد گنگی، خواب عمیق و حالاتی شبیه مستی می‌کند. خارش‌های جلدی را تسکین می‌دهد. باد شکن است. ضد کرم و باکتری‌های معده و روده بوده و ضد آفت دهان به شمار می رود. گشنیز را ضد جوش می دانند.

توصیه شده است که نوع غذاهایی که در تابستان مصرف می کنیم، پختنی و آب‌پز باشد و غذاها، حتی المقدور کباب و یا سرخ نشوند. مصرف غذاهایی مانند آش، سوپ، خورش سبزیجات که سبزی آن‌ها سرخ نشده باشد، حبوبات آن کم بوده، مقدار زیادی گوشت نداشته باشند، کمی ترش باشند مثلاً با غوره، آب‌غوره، آب‌لیمو، لیمو و نارنج تهیه‌شده باشند مخصوصاً سوپ جو و آش جو (به دلیل خنک بودن) بسیار مفید بوده و از بهترین غذاها برای رفع عطش و حرارت بدن مفید هستند.

کاهو سبزی بسیار کم کالری است که درصد چربی در آن تقریبا صفر است. یک فنجان کاهو خرد شده, تنها ۱۲ کالری دارد. به همین دلیل محققان به این نتیجه رسیده اند که این سبزی برای کاهش وزن مناسب است. همچنین کاهو سرشار از فیبر و سلولز می باشد. فیبرها علاوه بر اینکه موجب افزایش احساس سیری می شوند، عملکرد دستگاه گوارش را بهبود و سرعت هضم غذاها را افزایش می دهند. اگرچه بهبود عملکرد دستگاه گوارش ممکن است به عنوان عوامل موثر و مفید در کاهش وزن به شمار نیاید اما در واقع برای کنترل و مدیریت وزن به مدت طولانی ضروری است

البته در کشوری که تولید مرکبات عالی دارد، مصرف مرکبات و میوه‌جات میخوش یا ملس (بین ترش و شیرین) مانند زرشک و آب زرشک، شاه‌ توت، تمشک، سیب ترش، آلبالو، گوجه‌ سبز، انار، هلو، زردآلو، هندوانه و گریپ‌ فروت نیز باید در دستور کار قرار بگیرد.

شاتوت‌ها منبع خوبی از آهن هستند که به ندرت در دیگر انواع توت‌ها پیدا می ‌شود. این میوه همچنین سرشار از پتاسیم،‌ منگنز و منیزیم است. پتاسیم بخش مهمی از سلول و مایعات بدن است که میزان ضربان قلب و فشار خون را کنترل می ‌کند. شاتوت دارای مقدار فراوانی ویتامین B کمپلکس از گروه ویتامین ‌ها و نیز ویتامین K است.

از جمله غذاهایی که در فصل تابستان باید حجم آن در وعده های غذایی افزایش پیدا کند، سالاد است که بعضی ها از میوه های خرد شده مانند توت فرنگی و کیوی نیز در تهیه آن، استفاده می کنند و به نوعی، سالاد میوه تبدیل به غذایی متداول در برخی از رستوران ها و کافه های مراکز استان های کشور نیز شده است.

توصیه هایی تغذیه ای فصل گرما | سالادها در این فصل بسیار توصیه می‌شود، زیرا معمولاً مزاج‌های سرد و تر دارند (کاهو، خیار، آب‌لیمو و…). البته خوردن ترشیجات در این فصل مفید است، به شرط اینکه ترشی خیلی تند نشده باشند که در این صورت، حرارت آن‌ها بالا می‌رود. البته در مصرف ترشیجات، چه در فصل تابستان و چه سایر فصول، به اسیدی بودن آن که برای سلامت دهان و دندان مضر است،‌ توجه داشته باشید.

۸۰ درصد کیوی را آب تشکیل می دهد. درمان یبوست است. کیوی ایده آل ترین میوه در رویارویی و مقابله با بیماری های عصر حاضر است. حجم بالای ویتامین C موجود در آن، از کیوی میوه ای برای مقابله با اضطراب و حالات عصبی ساخته است. کیوی استرس را کاهش می دهد.

مصرف گوشت‌ های سفید نسبت به گوشت‌های قرمز در این فصل مناسب‌ تر است. گوشت‌های سفید (مانند مرغ و ماهی) گرمای کمتری دارند، مخصوصاً ماهی که با داشتن مزاج سرد و تر، برای این فصل بسیار مناسب است به شرطی که خیلی سرخ نشده و ادویه‌جات تند نیز خیلی به آن اضافه نشود.

توجه داشته باشید که برای کاهش بوی بد بدن در تابستان باید از هر نوع خوردنی و آشامیدنی گرم و خشک پرهیز کرد. شربت سکنجبین، لیمو، غوره، هندوانه یا آب آن، آب‌غوره و میوه‌های تر (ترش و شیرین) مانند آلو و آلبالو و گیلاس را می‌توان به افراد توصیه کرد.

سکنجبین نیز از ان جمله است: برای تسکین عطش، بازکردن انسداد عروق، رفع سر درد، گرم، برای تقویت معده و کبد مفید است. اگر سرکه و عسل برابر باشد برای بیمارهای بلغمی، بازکردن انسداد عروق، تقویت کبد و معده و تب‌های مزمن نافع است ولی اگر از سرکه و شکر سرخ برابر استفاده شود، مزه آن ترش خواهد بود و نوشابه مایل به سردی است و برای رفع صفرا، تب، بازکردن انسداد عروق، رفع تشنگی، ناراحتی‌های طحال، کبد و معده مصرف می‌شود.

باید توجه داشت که افراد با مزاج سرد، در مصرف این مواد غذایی مفید ذکرشده، حتی در فصل تابستان، زیاده‌روی نکنند. در این فصل باید گرسنگی و تشنگی را سریع برطرف کرد، زیرا به دلیل حرارت فصل و مزاج، ممکن است معده در صورت خالی ماندن آسیب ببیند.

دکتر رضا اطمینانی

بهترین متخصص تغذیه اصفهان