علل و عوامل لک های صورت
لکههای تیره روی پوست صورت یا بدن که به آن هیپرپیگمانتاسیون نیز گفته میشود به دلیل تولید بیش از حد ملانین رخ میدهد. رنگ چشم، پوست و مو ناشی از وجود رنگدانه ملانین است. لک صورت دلیلی برای نگرانی نیست و نیازی به درمان ندارد. اگر چه درمان لک صورت و برطرف کردن آن از نظر زیبایی برای افراد مهم است. بسته به علت، ممکن است برخی از انواع لکهای تیره روی پوست صورت، لکههای پیری یا لکههای خورشیدی نامیده شوند. در ادامه این مطلب از سایت دکتر رضا اطمینانی (متخصص تغذیه اصفهان) علل و عوامل لک های صورت را مورد بررسی قرار می دهیم.
ظاهر لک صورت
برای درمان لک صورت باید ویژگیهای آن را بشناسیم. لکههای تیره روی صورت، شانهها و پشت دستها شایع هستند. رنگ لک صورت میتواند از قهوهای روشن تا قهوهای تیره متغیر باشد و به رنگ پوست فرد بستگی دارد. لک صورت اغلب مسطح بوده و دردناک نیست. این ضایعات از نظر اندازه متفاوت هستند و میتوانند در هر قسمتی از بدن ایجاد شوند، اما در مناطقی که اغلب در معرض نور خورشید هستند، شیوع بیشتری دارند. در افرادی که پوست تیرهتری دارند، لکهای که چند درجه تیرهتر از پوست است معمولاً در عرض ۶ تا ۱۲ ماه از بین میرود. لکهای تیرهتر ممکن است سالها طول بکشد تا محو شوند.
علل و عوامل خطر لک صورت
عوامل خطر لک صورت عبارتند از:
- قرارگیری در معرض نور خورشید
- بارداری
- بیماریهای پوستی مانند آکنه (جوش)، اگزما یا پسوریازیس
- ضربه یا آسیب به پوست
- داروهایی که باعث افزایش رنگدانه ملانین میشوند
- بیماری کبد
- دیابت
درمان لک صورت بدون شناخت علت آن ممکن نیست. دلایل مختلفی برای ایجاد لکههای تیره وجود دارد که عبارتند از:
لک خورشیدی:
این ضایعات پوستی ممکن است پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب یا دستگاههای سولاریوم، روی پوست فرد ایجاد شود. نواحی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید قرار میگیرند، مانند صورت، دستها یا بازوها، با احتمال بیشتری دچار این نوع لک میشوند.
تغییرات هورمونی:
تغییرات هورمونی میتواند به لکهای پوستی منجر شود. برای مثال ملاسما یک بیماری پوستی است که منجر به تغییر رنگ پوست به صورت ضایعات کوچک میشود. این عارضه در زنان به خصوص در دوران بارداری شایعتر است.
عوارض دارویی:
برخی از داروها میتوانند رنگدانههای پوست را افزایش داده و منجر به ایجاد لک صورت و بدن شوند. شایعترین عوامل دارویی عبارتند از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، تتراسایکلینها و داروهای روانگردان.
التهاب:
لکهای تیره میتوانند پس از یک دوره التهاب روی پوست ایجاد شوند. التهاب ممکن است به دلایل مختلفی از جمله اگزما، پسوریازیس، آسیب به پوست و آکنه رخ دهد.
التیام زخم:
لکههای تیره ممکن است پس از بهبود نیش حشره، سوختگی یا بریدگی باقی بمانند. این ضایعات ممکن است با گذشت زمان محو شوند.
تحریک پوست:
محصولات آرایشی پوست یا مو میتوانند پوست را تحریک کرده و باعث ایجاد لکهای تیره شوند.
دیابت:
این بیماری نیز میتواند باعث تیره شدن برخی از نواحی پوست شود. ضایعات مرتبط با دیابت شامل آکانتوز نیگریکانس است که باعث تیره شدن پوست، مخملی شدن پوست و لکههای ساق پا میشود و ممکن است افراد آن را با لکههای مرتبط با افزایش سن اشتباه بگیرند.
پیشگیری از لک صورت
ممکن است همیشه نتوان از ایجاد لکههای تیره روی پوست جلوگیری کرد. به عنوان مثال، تغییرات هورمونی در دوران بارداری که میتواند منجر به ملاسما شود قابل پیشگیری نیست. در چنین مواردی درمان لک صورت اهمیت دارد. با این حال، چندین راهکار وجود دارد که افراد میتوانند برای کاهش احتمال ایجاد لکههای تیره انجام دهند:
- هر روز از ضد آفتاب با SPF حداقل ۳۰ استفاده کنید، حتی زمانی که نور خورشید شدید نیست.
- برای محافظت بیشتر از پوست از کلاه لبه پهن و عینک آفتابی استفاده کنید.
- برای درمان بیماریهای پوستی مانند آکنه که ممکن است منجر به التهاب شود اقدام کنید.
- از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر از آفتاب دوری کنید.