بررسی رژیم گیاه خواری و خام گیاه خواری
خام گیاه خواری نوع سختگیرانهتری از گیاه خواری که در آن مواد غذایی پخته نمیشوند. خام گیاه خواران نسبت به گیاه خواران ریسک کمتری برای ابتلا به انواع بیماریها دارند. اگر انواع رژیم گیاهخواری تحت نظارت دکتر تغذیه گرفته نشود، ممکن است فرد با کمبود مواد مغذی در بدن مواجه شود. در ادامه مطلب امروز سایت دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان رژیم گیاه خواری و خام گیاه خواری را مورد مطالعه قرار خواهیم داد.
اگر شروع به خواندن این مطلب کردهاید یعنی اطلاعات کمی نسبت به گیاه خواری و خام گیاه خواری دارید و به دنبال اطلاعات بیشتر در مورد این رژیمها هستید؛ درست است؟ هدفتان از شروع این رژیمها هرچه باشد بهتر است بدانید که گیاهخواری فقط یک رژیم غذایی فاقد گوشت حیوانات نیست، بلکه نوعی فلسفه و سبک زندگی سالم است که هرگونه سوءاستفاده و بهرهبرداری از حیوانات به عنوان غذا، لباس یا هر هدف دیگری را محکوم میکند. برخلاف تصور عموم که عدم مصرف گوشت و صرفاً خوردن سبزیجات در رژیم گیاهخواری به ضرر بدن انسان است، انواع رژیمهای گیاهخواری مزایای زیادی برای بدن انسان دارد، از جمله کلسترول کمتر، کنترل دیابت، جلوگیری از سرطان و حفظ ویتامینها.
تعریف گیاه خواری
گیاهخواری یعنی انتخاب رژیم غذایی بدون گوشت حیوانات و سبک زندگی که به مسائلی مثل تقدس حیات جانداران و پایداری طبیعت توجه دارد. گیاهخواری رژیم غذایی مبتنی بر گیاه است که گوشت سفید، گوشت قرمز، ماهی، غذاهای دریایی یا هر حیوانی که به خاطر گوشتش کشتهشده را مصرف نمیکند. به نقل از «veganvejetaryen» این رژیم غذایی، خود به دستههای مختلفی تقسیم میشود و میتواند همراه با مصرف لبنیات و تخممرغ باشد یا وگانهایی که تخممرغ و لبنیات را هم از رژیم غذاییشان کنار گذاشتهاند:
- گیاه خواری همراه با شیر و تخممرغ
- گیاه خواری با شیر بدون تخممرغ
- گیاه خواری با تخممرغ
- خام گیاه خواری که هیچ فراوردهی حیوانی مصرف نمیشود.
مطالعه بیشتر : بررسی معایب و مزایای رژیم اپتاویا
تفاوت های اصلی گیاه خواری و خام گیاه خواری
به نقل از «reuters» خامگیاهخواری یکی از شکلهای سختگیرانه گیاهخواری است که هرگونه استفاده از محصولات مربوط به حیوانات را نادرست میداند. خامگیاهخواران علاوه بر حذف گوشت، مرغ و ماهی تمام فرآوردههای حیوانی مثل لبنیات، تخممرغ، عسل، کارمین، آلبومین، کازئین، شِلاک، پپسین (نوعی ویتامین D3) را هم از بشقاب غذایی خود کنار گذاشتهاند. تفاوت گیاهخواری و خامگیاهخواری در میزان سختگیریشان است. خامگیاهخواران به نسبت گیاهخواران، سختگیری بیشتری در رابطه با حفظ سلامت بدن و محیطزیست دارند و معتقدند که مصرف فرآوردههای حیوانی علاوه بر اینکه سلامت بشر را به خطر میاندازد عواقب خطرناکی هم برای محیطزیست به دنبال خواهد داشت. تفاوت اصلی خامگیاهخواری و گیاهخواری در دیدگاهشان نسبت به نحوه برخورد انسان با حیوان است.
در ادامه موضوع گیاهخواری و خامگیاهخواری باید بگوییم که گیاهخواران کشتن حیوانات را کار غیراخلاقی میدانند، اما مشکلی با مصرف فرآوردههای حیوانی مثل تخممرغ و شیر ندارند، البته به شرط اینکه آسیبی به حیوانات نرسد، اما خامگیاهخواران معتقدند که حیوانات باید زندگی آزادی داشته باشند و انسانها مجاز به بهرهبرداری از این موجودات به نفع تولید غذا، لباس، آزمایشات علمی و غیره نیستند. دیگر تفاوت این دو نوع رژیم در ابتلا به بیماری است.
خامگیاهخواران نسبت به گیاهخواران کمتر با ریسک ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوع دوم و سرطانهای مختلف مواجهاند. شاخص توده بدنی (BMI) در خامگیاهخواران کمتر از گیاهخواران است و نسبت افزایش وزنشان با افزایش سن کمتر از گیاهخواران است.
شباهت رژیم خام گیاه خواری و گیاه خواری
گیاهخواری و خامگیاهخواری هردو به دلیل مشابهی گوشت مصرف نمیکنند؛ آن هم جلوگیری از آسیب رساندن به موجودات زنده و حفظ محیطزیست. در کنار این نیز هردو رژیم مصرف غذاهای سرشار از مواد مغذی و آنتیاکسیدان را توصیه میکنند.
تغذیه خام گیاه خواران
در خام گیاهخواری مواد غذایی تقریباً به صورت خام یا با روش آبگیری، خشک کردن، خیساندن و جوانه زدن مصرف میشوند. میوه، سبزیجات تازه، میوههای خشک، جوانه و دانهها، حبوبات و غلات، مغزها، شیر نارگیل و غذاهای ارگانیک از عناصر اصلی خامگیاهخواری هستند. در کنار حذف تخممرغ و لبنیات، گوشت و غذاهای دریایی، قهوه، کافئین و شکر تصفیهشده هم در خامگیاهخواری حذف میشود.
خام گیاه خواران میتوانند شیر سویا، شیر بادام، کره فندق، کره بادامزمینی و کره پسته مصرف کنند. روغنهای مصرفی در رژیم خام گیاه خواری روغن نارگیل و زیتون هستند. به علاوه اینکه خامگیاهخواران، مکمل تقویتی هم نمیخورند، چراکه به نظرشان تمام مواد موردنیاز بدن با همین غذایی که میخورند تأمین میشود. به طور کلی خام گیاه خواران با حرارت دادن غذا مخالفند، چراکه به نظر آن ها حرارت زیاد، آنزیمهای غذا را از بین برده و مواد مغذی موجود در غذا را پایین میآورد.
تغذیه گیاه خواران
گیاه خواری باید ترکیبی از غلات، سبزیجات، میوه، چربیهای سالم و پروتئین باشد. پروتئین موردنیاز بدن گیاه خواران از دانههای روغنی گیاهی پروتئیندار مثل دانه سویا، آجیل و حبوبات تأمین میشود. گیاه خوارانی که در رژیم گیاهخواری همراه با شیر و تخممرغ هم دارند با مصرف این دو ماده میتوانند کمبود پروتئینشان را جبران کنند. مصرف غذاهای کامل و سرشار از مواد مغذی مثل سبزیجات، میوه و غلات سبوسدار انواع ویتامینها و مواد معدنی موردنیاز بدن گیاهخواران را تأمین میکند. کینوآ، جو، جو دوسر، گندم و برنج، دانه چیا، دانه کتان، تخم ریحان، روغن زیتون، روغن کانولا و روغن آفتابگردان از خوراکیهای مناسب گیاهخواران هستند.
میزان ابتلا به بیماری در خام گیاه خواران پایینتر است و میتوان گفت خام گیاه خواری رژیم بهتری است، اما اگر اصولی نباشد باعث کمبود مواد مغذی در بدن میشود.
دکتر رضا اطمینانی متخصص تغذیه اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید
انتخاب گیاه خواری یا خام گیاه خواری بعنوان رژیم برتر
اگر هر دو رژیم درست و اصولی باشند جای نگرانی نیست، اما عدم برنامهریزی باعث کمبود ویتامینهای D، B12، کلسیم و اسید چرب امگا ۳ میشود و سلامت جسم و روان را به خطر میاندازند. با توجه به اینکه میزان ابتلا به بیماری در خامگیاهخواران به نسبت گیاهخواران کمتر است و افزایش وزن کمتری را تجربه میکنند شاید بتوان خامگیاهخواری را بهتر از رژیم گیاهخواری دانست، اما اگر تنظیم مواد غذایی دریافتی بدن در رژیم خامگیاهخواری درست نباشد باعث کمبود مواد مغذی در بدن شده و ریسک ابتلا به بیماری را افزایش هم میدهد.
بهترین انتخاب برای لاغری
اگر صرفاً با هدف لاغری و کاهش وزن سراغ رژیم گیاهخواری یا خامگیاهخواری برویم شاید به نتیجه دلخواه نرسیم. به علاوه اینکه همیشه رژیم غذایی باید با ورزش همراه باشد تا باعث کاهش توده بدنی و لاغری شود. رژیم گیاهخواری و خامگیاهخواری هردو باعث کنترل وزن و پاکسازی بدن خواهند شد، اما به طور کلی رژیم خامگیاهخواری تأثیر بیشتری روی شاخص توده بدنی دارد، یعنی افرادی که رژیم خامگیاهخواری دارند از شاخص توده بدنی کمتری برخوردارند و با افزایش سن دچار اضافه وزن کمتری نسبت به گیاهخواران میشوند.